Złote Krzyże Zasługi dla Wschowian. Ratajewska i Rygusik uhonorowani decyzją Prezydenta RP

Uroczystość wręczenia odznaczeń odbyła się w Delegaturze Lubuskiego Urzędu Wojewódzkiego w Zielonej Górze. Aktu dekoracji dokonał wicewojewoda lubuski Tomasz Nesterowicz w obecności Sławomira Pawlaka, dyrektora Biura Wojewody.

– To jedno z tych wydarzeń, w których odznaczający czują się bardziej zaszczyceni niż odznaczani – powiedział podczas ceremonii wicewojewoda Nesterowicz. – Państwa życiorysy i dorobek wyznaczają najwyższe standardy służby społecznej i publicznej.

Złoty Krzyż Zasługi przyznawany jest osobom zasłużonym dla dziedzictwa kulturowego, działalności patriotycznej oraz ochrony pamięci historycznej regionu.

Barbara Ratajewska. Od archiwum do słownika biograficznego

Barbara Ratajewska pochodzi ze Wschowy. W Archiwum Państwowym w Lesznie przepracowała 36 lat – od 1985 do 2021 roku. Zajmowała się opracowywaniem zasobu archiwalnego, organizowała spotkania z uczniami lokalnych szkół, przygotowywała prelekcje historyczne, uczestniczyła w konferencjach naukowych i popularnonaukowych.

Historia Wschowy jest pasjonująca. Posłuchaj, jak mówi o niej Barbara Ratajewska (VIDEO)

Wokół historii i znaczenia Wschowy, skupiając się na jej początkach, nadaniu praw miejskich, zmianach nazwy i herbu oraz przynależności terytorialnej miasta na przestrzeni wieków toczyła się rozmowa d…

Przez całą karierę zawodową specjalizowała się w problematyce wschowskiej. Badała historię miasta i losy jego polskich mieszkańców – szczególnie w pierwszej połowie XX wieku, gdy Wschowa znajdowała się w granicach Niemiec.

Efektem tych badań jest książka „Polscy mieszkańcy powiatu wschowskiego w walce o zachowanie narodowej tożsamości w pierwszej połowie XX w.", wydana w 2018 roku przez Księży Młyn Dom Wydawniczy w Łodzi.

Kilkanaście książek, współpraca z profesorami

Dorobek publikacyjny Barbary Ratajewskiej obejmuje kilkanaście pozycji zwartych. W 2007 roku opracowała „Kalendarium dziejów Wschowy". Dwa lata później, wspólnie z Jolantą Pawłowską, wydała ilustrowany przewodnik „Spacerem po Wschowie...".

W 2013 roku Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych opublikowała jej „Materiały archiwalne do dziejów Wschowy" – pracę dokumentującą zasób źródeł historycznych dotyczących miasta. Trzy lata później, wspólnie z Emilianem Prałatem i Mironem Urbaniakiem, wydała analogiczną publikację dla Kościana.

Jest współautorką pracy „Leszno w dwudziestoleciu międzywojennym: w 100. rocznicę powrotu Leszna do macierzy" z 2020 roku, w której opracowała rozdziały o stowarzyszeniach, organizacjach społecznych oraz klubach sportowych. Współtworzyła również publikacje „Włoszakowice 1939-1948", „Południowo-Zachodnia Wielkopolska w latach I wojny światowej" oraz monografię „Długie Stare: z dziejów wsi", której redakcję objęła w 2022 roku.

Współpracowała z uznanymi historykami: prof. Mironem Urbaniakiem, prof. Stanisławem Sierpowskim oraz dr Elżbietą Olender. W 2006 roku, wspólnie z Olender, przygotowała wybór tekstów źródłowych „Walka o polskość w południowozachodniej Wielkopolsce w I połowie XX wieku: wzory postaw patriotycznych".

W tym roku, wspólnie z Damianem Małeckim, wydała „Słownik biograficzny Wschowy" – pierwsze tego typu opracowanie dla miasta.

Słownik biograficzny Wschowy. Nowa publikacja Muzeum już dostępna [WIDEO]

W piątkowy wieczór, w historycznych murach Zamku Królewskiego we Wschowie, odbyła się uroczysta promocja „Słownika biograficznego Wschowy”. Publikacja, przygotowana przez Muzeum Ziemi Wschowskiej, gro…

Przewodnicząca Rady Muzeum Ziemi Wschowskiej

Barbara Ratajewska od lat pełni funkcję przewodniczącej Rady Muzeum Ziemi Wschowskiej we Wschowie, wspierając działalność merytoryczną placówki.

W 2014 roku wygłosiła prelekcje dla młodzieży szkolnej w Muzeum Ziemi Wschowskiej na temat I wojny światowej. Brała udział w projektach edukacyjnych, takich jak Cyfrowa Biblioteka Niepodległości „Leszno 1920–2020". Uczestniczyła w wydarzeniach związanych z obchodami 100-lecia powrotu Leszna do Polski.

To nie pierwsze odznaczenie państwowe dla wschowskiej historyczki. W 2005 roku otrzymała Brązowy Krzyż Zasługi.

Zdzisław Rygusik. Blisko 40 lat pracy dla Wschowy

Zdzisław Rygusik przez blisko 40 lat pracował w Urzędzie Miasta i Gminy we Wschowie na stanowisku inspektora ds. obrony cywilnej. Od 2000 roku zajmował stanowisko naczelnika Wydziału Spraw Obronnych i Ochrony Informacji Niejawnych.

Równolegle z pracą zawodową działał w organizacjach pozarządowych. Od 1993 roku należy do Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana". Od 2010 roku działa w Kręgu Seniora Starszyzny Harcerskiej ZHP.

Od 2007 roku współpracuje ze Związkiem Kombatantów i Osób Represjonowanych RP oraz Związkiem Polaków Przybyłych z Kresów Wschodnich II RP we Wschowie.

Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego

Od 2010 roku Zdzisław Rygusik pełni funkcję prezesa Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918/1919 Koło we Wschowie. Na tym stanowisku zainicjował i doprowadził do realizacji projektów upamiętniających historię regionu.

13 października 2018 roku, z okazji 100. rocznicy wybuchu powstania wielkopolskiego, odsłonięto we Wschowie obelisk poświęcony powstańcom. Rygusik był inicjatorem tej budowy.

Odsłonięto obelisk ku pamięci działaczy niepodległościowych

Dzisiaj na Cmentarzu Komunalnym we Wschowie odbyła się uroczystość odsłonięcia pomnika upamiętniającego działaczy niepodległościowych oraz walczących w Powstaniu Wielkopolskim mieszkańców ziemi wschow…

Z jego inicjatywy odsłonięto również tablicę memoratywną upamiętniającą Polaków pomordowanych na Kresach Wschodnich II RP. 16 listopada 2013 roku doprowadził do odsłonięcia płyty nagrobnej gen. Karola Piaseckiego „Piłsudczyka".

Pięć konferencji, cztery książki, 35 artykułów

Zdzisław Rygusik organizował i prowadził konferencje popularnonaukowe poświęcone postaciom związanym z regionem:

• 2012 rok – „Ks. Ludwik Mucha – kapelan mjr Henryka Dobrzańskiego «Hubala»"
• 2013 rok – „Abp Florian Stablewski – Obrońca wiary i narodowości"
• 2015 rok – „Ks. Józef Rogaliński uczony poznański okresu Oświecenia"
• 2017 rok – „Siostra M. Iwona Król cicha bohaterka Wschowy"
• 2019 rok – „Lot do wolności – piloci II wojny światowej"

Jest autorem czterech publikacji zwartych: „50 lat drużyny harcerskiej im. Zawiszy Czarnego – Bawoły we Wschowie" (2007), „Ziemia Wschowska pisana nutami" (2009), „Siostra M. Iwona Król – cicha bohaterka Wschowy" (2017), „Lot do wolności" (2019).

Na jego koncie jest również 35 artykułów prasowych dotyczących wydarzeń historycznych na terenie powiatu wschowskiego. Wśród nich „Droga do Niepodległości – powstanie wielkopolskie 1918/1919 na Ziemi Wschowskiej" (2019) oraz „Ocalić od zapomnienia – 70-lecie Hufca ZHP Wschowa" (2021). Jest współautorem „Wschowskiego Słownika Biograficznego" wydanego w tym roku.

To nie pierwsze odznaczenie. Wcześniej przyznano mu Brązowy Krzyż Zasługi oraz Złoty i Srebny Medal „Za Zasługi dla Obronności Kraju”. Posiada również odznaczenie Pro Patria, Odznakę Honorową „Zasłużony dla Kultury Polskiej”, a także Srebrną Odznakę Honorową PZM.

Harcerstwo i nazwy ulic

Zdzisław Rygusik jako przewodniczący Komisji Historycznej Komendy Hufca ZHP Wschowa organizował zloty harcerzy seniorów: w 2007 roku z okazji 50-lecia, a w 2017 roku z okazji 60-lecia powołania 3 Drużyny Harcerskiej im. Zawiszy Czarnego we Wschowie.

Angażował się w działalność oświatową – organizował konkursy i olimpiadę obronną dla szkół gimnazjalnych powiatu wschowskiego. W 2009 roku zainicjował „Wielopokoleniowe Muzykowanie Regionu" – imprezę estradową dla muzykujących rodzin.

Z jego inicjatywy Rada Miejska we Wschowie nadała nazwy dwóm miejscom w mieście. Uchwałą nr LV/4991/10 utworzono skwer „Zakątek Harcerski". Uchwałą nr V/43/19 nadano nazwę ulicy „Aleja Drużyny Harcerskiej Bawoły".

Działalność wykraczająca poza powiat

Jak podkreślono podczas uroczystości w Zielonej Górze, działalność naukowa, społeczna i patriotyczna obojga odznaczonych ma wpływ nie tylko na region wschowski, ale również na całe województwo lubuskie.

Źródło: LUW