O niemożliwych podwyżkach diet radnych

VIII Sesja Rady Miejskiej, jak wszyscy zainteresowani wiedzą, przyniosła dyskusję nad uchwałą w sprawie wysokości diet radnych i sołtysów. Przypomnijmy, uchwała dotyczyła podwyżek diet o następujące kwoty (w nawiasie informacje o obecnych kwotach): 1. Przewodniczący Rady Miejskiej – 1.700 zł (obecnie 1450 zł) 2. Wiceprzewodniczący Rady Miejskiej – 1.000 zł (obecnie 870 zł) 3. Przewodniczący komisji stałych Rady Miejskiej – 1.000 zł (obecnie 870 zł) 4. Zastępca Przewodniczącego Komisji - 800 zł (obecnie 700 zł) 5. Radny – 650 zł (obecnie 500 zł) Uchwała przewidywała również zmniejszenie potrąceń za nieobecność na sesji Rady Miejskiej lub Komisji stałej z 20% do 10%, Ponadto przewidywała usprawiedliwienie nieobecności w przypadku okazania zaświadczenia lekarskiego (dzisiaj bez względu na powód nieobecności radnym potrąca się 20% ich diety). A także uchwała przewidywała dodatkowe diety dla radnych w wysokości 150 zł za udział w doraźnych komisjach lub komisjach powołanych przez Burmistrza. Jak wiadomo projekt uchwały został wycofany na skutek wymiany zdań między radnymi. Ustalać dla siebie diety, to oczywiście rzecz pewnie nieporęczna i w świetle kamer dyskusja może przybrać każdy kierunek. W końcu, jak mówi Ustawa o samorządzie, zasady otrzymywania diet ustalane są przez Radę gminy. I jest to jej obowiązek. Tak jak obowiązkiem rady jest różnicowanie diet w zależności od funkcji pełnionej przez radnego. Rada oczywiście nie może ustalić dowolnej diety. Jej wysokość jest obwarowana przepisami, wynikającymi z rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 26 lipca 2000 r.: w sprawie maksymalnej wysokości diet, przysługujących radnemu gminy (Dz. U. Nr 61, poz. 710) odpowiednio do liczby ludności danej jednostki samorządu terytorialnego. Skoro ustawodawca przewidział, że to rada ma decydować o wysokości diet, to znaczy, że daje radnym narzędzie do obniżania lub podwyższania diety za pracę w Radzie Miejskiej i Komisjach Stałych Rady. Nie jest to więc sytuacja ani wyjątkowa, ani moralnie odrażająca. Jest zgodna z zaleceniami Ustawy o samorządach gminnych. Dlatego też, przyglądając się dyskusji na ostatniej sesji musi jednak dziwić fakt, że próbowano rozmowę o dietach, zastąpić w rezultacie propozycją finansowej pomocy dla młodych, zdolnych ludzi, co miałoby skutkować przekazaniem kwoty, o jaką miała być podwyższona dieta, na konto bankowe, z którego pod koniec kadencji, zdolni uczniowie mogliby otrzymywać stypendia naukowe. Owszem, idea jest szczytna, pomagajmy zdolnej młodzieży, ale w ten sposób dyskusja o dietach została sprowadzona na inne tory. Być może jest to powód do długich i spektakularnych wystąpień, nie znaczy jednak, że są one zasadne i związane z tematem dyskusji. Na pewno uzasadnienie podwyżki diet dla radnych pozostawia wiele do życzenia. Warto jednak pamiętać, że skoro ustawodawca przewidział takie działania radnych, to trzeba swój wniosek zdecydowanie i merytorycznie argumentować, nie obawiając się oskarżeń o chęć napełnienia sobie kieszeni kosztem publicznych pieniędzy. Dojrzałość demokracji polega między innymi na tym, że podejmuje się uchwały, uzasadnia się ich wejście w życie, nawet wtedy, jeżeli zewsząd padają oskarżenia o egoizm i chęć wzbogacenia. Jeżeli radny twierdzi, upraszczając problem, że jego praca będzie wydajniejsza, jeżeli będzie czuł się finansowo dowartościowany, to dajmy radnemu szansę, niech jego dieta zwiększy się o 150 zł. Nie ma bardziej smutnego obrazu w krajobrazie gminnym niż rozgoryczony, niedowartościowany radny. Dla porównania warto dodać, że radny w Radzie Miejskiej w Sławie, otrzymuje 530 zł plus 25% tej kwoty za udział w komisjach stałych. Łącznie więc 662 zł. Stąd też wniosek, ze może warto było powalczyć o dodatkowe diety za udział w stałych komisjach. Innymi słowy zaplanować projekt uchwały tak, aby pokazać jak przedstawiają się diety radnych w ościennych gminach i przekonać pozostałych radnych, że dodatkowa praca w komisjach, warta jest dodatkowej diety. Rafał Klan