Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych został złożony w Sejmie RP w listopadzie ubiegłego roku przez grupę parlamentarzystów Prawa i Sprawiedliwości, wśród których znajdował się poseł ze Wschowy Marek Ast. Projekt po wprowadzeniu poprawek zarówno przez Sejm jak i Senat RP trafił do Prezydenta Andrzeja Dudy, który zdecydował się wczoraj podpisać ustawę. Jakie najważniejsze zmiany ona wprowadza?
Dłuższe, ale tylko dwie kadencje dla wójta, burmistrza i prezydenta miasta.
Do tej pory mieszkańcy w wyborach bezpośrednich decydowali o tym, kto przez najbliższe cztery lata będzie kierował władzą wykonawczą w samorządzie lokalnym, bez ograniczeń na długość sprawowanego urzędu. Dla przykładu we Wschowie burmistrzem przez 12 lat był Krzysztof Grabka, a w Sławie Cezary Sadrakuła piastuje swoje stanowisko już piątą kadencję. Od wyborów wójt, burmistrz i prezydent miasta będzie sprawował swoją funkcję maksymalnie dwie kadencje, ale zostaną one wydłużone do 5 lat każda. Dłużej pracować będą także radni miejscy, powiatowi i sejmiku województwa.
Większa kontrola nad pracami radnych.
Nowa ustawa wprowadza trzy ważne zmiany dotyczące prac rad miejskich, powiatowych i sejmików województwa. Po pierwsze wszystkie obrady będą musiały być rejestrowane i transmitowane na żywo. Po drugie do lamusa odejdzie liczenie głosów przez Przewodniczącego, bo wszystkie rady mają wyposażyć się w maszyny do głosowania, a imienne wybory radnych mają być publikowane. Nowością jest także wprowadzenie możliwości uchwałodawczej dla grupy mieszkańców. Od 2018 roku mieszkańcy sami będą mogli przygotować uchwałę i przekonywać radnych do jej podjęcia.
Koniec jednomandatowych okręgów wyborczych w gminach większych niż 20 tysięcy mieszkańców.
W 2014 roku odbyły się pierwsze wybory samorządowe, w których radnych miejskich powszechnie wybierano w jednomandatowych okręgach wyborczych. Jak się okazało były to pierwsze i ostatnie takie wybory. W 2018 roku radnych w jednomandatowych okręgach wyborczych wybierać będą mieszkańcy gmin liczących do 20 tysięcy obywateli, w naszym przypadku będzie to w gminie Sława i Szlichtyngowa. We Wschowie i we wszystkich gminach liczących więcej niż 20 tysięcy mieszkańców powrócą listy kandydatów. W jednym okręgu głosowania wybierać będzie się od 5 do 8 radnych, a lista kandydatów będzie musiała zawierać minimum 5 nazwisk, a maksymalnie o dwa więcej niż wybierana liczba radnych. Ciekawostką dotyczącą wyborów będą również transmisje live z każdej obwodowej komisji wyborczej.
To przedstawienie tylko części proponowanych zmian, pod artykułem zamieszczamy wersję ustawy po poprawkach senackich. A jakie jest państwa zdanie na temat nowego funkcjonowania samorządów i organizacji wyborów?
(olek/foto: Kancelaria Prezydenta RP)
