Pomoc rządu dla przedsiębiorców i pracowników.

Spacerując, jeszcze w lutym, po Castel Sant'Angelo, mijając uśmiechniętych Rzymian, nie zdawałem sobie sprawy, jak tragiczne wydarzenia czekają ich za kilka tygodni. Kiedy przyleciałem do Wrocławia, w Lombardii sytuacja stawała się coraz bardziej niepokojąca. Mój kraj wtedy wydał się spokojny. Był spokojny. Jeszcze przez kilka dni.

I dzisiaj ten kraj, jak nigdy za mojego życia wcześniej, potrzebuje solidarności. Takiej jaką, widzimy między społeczeństwem a pozbawionymi niezbędnego sprzętu pracownikami służby zdrowia. I takiej solidarności potrzebujemy między uczestnikami obrotu gospodarczego, ponieważ my, zwykłe jednostki jesteśmy de facto pozostawieni bez pomocy rządu, który okres wspaniałej koniunktury gospodarczej wykorzystał na zadłużanie państwa i rozdawnictwo socjalne, gwarantujące sobie utrzymanie władzy.

I nie będę oceniał obozu partii rządzącej. Nie będę pisał o łamaniu praw człowieka, niszczeniu polskiego parlamentaryzmu, utrudnianiu przedsiębiorczości, tragicznej jakości tworzonego prawa, zniszczeniu mediów publicznych, czy deptaniu polskiej Konstytucji. Nie będę o tym pisał, ponieważ dzisiaj to Konstytucja, ta zgwałcona i zhańbiona Konstytucja w najważniejszym dla naszego ustroju gospodarczego przepisie mówi: bądźcie solidarni! I solidaryzm społeczny, współpraca i dialog partnerów społecznych to jedyne co może uchronić naszą gospodarkę przed straszną recesją. Jeśli lubisz spędzać czas w jakieś restauracji? Zamów stamtąd jedzenie na wynos. Jeśli podoba się Tobie twórczość jakiegoś artysty, kup jego płytę. Jeśli lubisz masaże, kup voucher do wykorzystania za 2 miesiące. Jeśli jesteś przedsiębiorcą, który jest w trudnej sytuacji, musisz coś wymyślić, znaleźć inne źródła dochodu, może napisz smsy do stałych klientów, że dzisiaj sprzedasz im przyszłą usługę za pół ceny. Musimy działać. Nie możemy liczyć na państwo. Mimo tego, co mówią w rządowej telewizji, tak naprawdę pomocy dla przedsiębiorców przygotowanej nie mamy.

O Wschowie mówi się, że jest specyficzna. Czasami, że pogrążona marazmie. Zawsze pamięta się, że jest zdolna do wielkich rzeczy. Nie dzieją się one jednak same. To zasługa Wschowian. Dzisiaj musimy nie tylko zadbać o starsze osoby, robiąc im zakupy, ale także o naszą gospodarkę, aby po oponowaniu epidemii nie pogrążyć się w pijaństwie, które zawsze podąża za bezrobociem. Jak sobie z tym poradzimy? Nie wiem, ale na pewno nie z pomocą państwa. Jeśli masz jakieś talenty, ofiaruj je innym, to na pewno nie zaszkodzi.

Tak zwana ustawa antykryzysowa to w rzeczywistości pakiet ustaw, wraz z uzasadnieniem liczący kilkaset stron nieprzemyślanego tekstu. Te kilkaset stron zostało opublikowanych dopiero w czwartek, a już w piątek odbyło się głosowanie. Te kilkaset stron prawa zostało zmienione w nocy z piątku na sobotę poprawkami o objętości kilkudziesięciu stron, na których przeczytanie posłowie mieli kilkanaście minut. Nie wiadomo było, które poprawki zostały przegłosowane. Do sobotniego wieczora nie wiedzieliśmy de facto, co Sejm uchwalił. W cywilizowanym państwie sytuacja nie do zaakceptowania. Nie do zaakceptowania jest także działanie Sejmu bez żadnego trybu, ale do tego zdążyliśmy się już przyzwyczaić. I przede wszystkim nie do zaakceptowania jest fakt, że polscy przedsiębiorcy, dzięki którym mogliśmy wszyscy korzystać z okresu pomyślności gospodarczej, otrzymają tak niewielką i tak mętnie zapisaną pomoc.

Postanowiłem zająć się kwestiami merytorycznymi, tym jak ta ustawa, może chociaż w niewielkim stopniu pomóc polskim przedsiębiorcom i pracownikom. Ostrzegam, instytucje i warunki zaproponowane przez rząd są skomplikowane, pojęcia użyte w tzw. ustawie antykryzysowej mają odmienne znaczenie niż pojęcia stosowane w innych ustawach. Systematyka ustawy, czy jej uporządkowanie właściwie nie istnieje. Treść ustawy znacząco różni się od tego, co można zobaczyć na rządowych prezentacjach. W wielu przypadkach pomoc państwa nie tylko nie pomoże, ale może doprowadzić przedsiębiorcę do jeszcze trudniejszej sytuacji, istnieje też kilka pułapek. Przykładowo, przedsiębiorca składając wniosek, mimo tak strasznej niepewności, musi wiedzieć, czy za pół roku nadal będzie miał się dobrze. Jeśli stwierdzi, że tak, a w rzeczywistości będzie inaczej, to otrzymaną pomoc będzie musiał oddać pod groźbą zastosowania przymusu.

Poświęcenie ostatnich kilku dni i nocy na zrozumienie tych przepisów było naprawdę wymagającym zadaniem. Poniższy tekst może wydawać się trudny, mam jednak nadzieję, że komuś pomoże, a zaistniałe wątpliwości postaram się rozwiać w ewentualnych komentarzach. Opisałem sześć najważniejszych, z perspektywy przedsiębiorcy, nowych instytucji oraz pobieżnie wskazałem na kilka innych zmian. Pominąłem możliwości, z których mogą skorzystać fundację, czy osoby duchowne. Całości tak strasznej ustawy w kilka dni i nocy nie sposób było opracować. Scharakteryzowane instytucje opisałem, wskazując komu one przysługują, jakie warunki przedsiębiorcy muszą spełnić, jaka jest wysokość świadczeń i okres, na jaki świadczenie jest przyznawane, nie wchodząc w szczegóły dot. formalnych aspektów wniosków, ponieważ to znacznie by zwiększyło zakres opracowania. Pomoce dla przedsiębiorców są strasznie zbiurokratyzowane, wypada się przygotować na konieczność spędzeniu wielu godzin nad dokumentami. Rząd prawdopodobnie uznał, że skoro ktoś nie ma obrotów, to pewnie się nudzi, stąd postanowił zapewnić mu rozrywkę.

Należy jednakże pamiętać, że poniżej opisuję tylko projekt uchwalonej przez sejm ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, oraz niektórych innych ustaw. Prawo to nie weszło jeszcze w życie, oczekuje na działanie Senatu, a następnie na podpis Prezydenta RP.

Świadczenie postojowe – art. 15zq tzw. ustawy antykryzysowej

Komu przysługuje:

1. Osobom prowadzącym pozarolniczą działalność gospodarczą, niewielkim przedsiębiorcom (głównie chodzi o samozatrudnionych),
2. Zleceniobiorcom (pracującym na umowach cywilnoprawnych, np. umowa zlecenie, umowa o dzieło),

jeżeli nie podlegają ubezpieczeniom społecznym z innego tytułu.

Przykład: jeżeli ktoś pracuję na umowie zlecenie, ale oprócz tego jest zatrudniony na umowie o pracę, to świadczenie postojowe jemu nie przysługuje.

Warunki dotyczące przedsiębiorcy:

1. Doszło do przestoju prowadzenia działalności gospodarczej

Przykład 1: Osoba prowadząca zakład fryzjerski w związku z epidemią nie ma żadnych klientów i nie zarabia.

1. Przychód z prowadzonej działalności w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku nie może przekraczać 300% przeciętnego wynagrodzenia z ostatniego kwartału, czyli kwoty 15 593,58 zł

Przykład: Jeżeli samozatrudniony w lutym osiągnął przychód 16 000 zł, to ustawodawca uznał, że jest zbyt bogaty, aby należała mu się jakakolwiek pomoc. Przychód to kwota, na którą wystawił faktury, a nie kwota, którą rzeczywiście zarobił. Czyli, jeżeli wystawił faktury na łączną kwotę 16 000 zł, a jego klienci zapłacili mu tylko 1 000 zł, to ustawodawca uznał, że i tak jest zbyt bogaty, aby dostać świadczenie postojowe.

1. Prowadzenie działalności gospodarczej nastąpiło przed dniem 1 lutego 2020 r.
2. Jeśli działalność gospodarcza nie została zawieszona po dniu 31 stycznia 2020 r., to przychód uzyskany w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku o świadczenie postojowe musi być o co najmniej 15% niższy od przychodu uzyskanego w miesiącu poprzedzającym

Przykład: W marcu przedsiębiorca uzyskał przychód w wysokości 6 000 zł, a w kwietniu 2 000 zł to świadczenie postojowe jemu przysługuje. Mógł też przychód 6 000 zł uzyskać w lutym, a w marcu tylko 1000 zł, to również świadczenie mu przysługuje. Miesiąc, w którym nastąpił spadek dochodów nie ma znaczenia.

1. Warunku 2) i 3) nie stosuje się do samozatrudnionego korzystającego opodatkowanego ryczałtem na podstawie karty podatkowej, który korzystał ze zwolnienia sprzedaży od podatku VAT

Warunki dotyczące zleceniobiorcy:

1. Doszło do przestoju prowadzenia działalności przez zleceniodawcę lub zamawiającego, z którym została zawarta umowa cywilna.

Przykład: Kelner pracujący na umowie zlecenie w związku z epidemią nie przychodzi do pracy i nie zarabia.

1. Przychód w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku, z tytułu umowy cywilnoprawnej (lub wielu umów) nie przekracza 300% przeciętnego wynagrodzenia z ostatniego kwartału, czyli kwoty 15 593,58 zł

Przykład: Jeżeli prawnik pracujący na umowie zlecenie zarobił w lutym 20 000 zł brutto, a w marcu tylko 150 zł, to świadczenie jemu nie przysługuje.

1. Umowa cywilnoprawna została zawarta przed dniem 1 lutego 2020 r.

Wysokość świadczenia

1. Maksymalnie 80% pensji minimalnej, czyli 2080 zł brutto.
2. Gdy suma przychodów z umów cywilnoprawnych w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku wynosiła mniej niż 50% pensji minimalnej, świadczenie postojowe przysługuje w wysokości sumy wynagrodzenia z tytułu wykonywanych tych umów

Przykład: Jeśli kelner na umowie zlecenie pracował w lutym tylko w weekendy i otrzymywał łącznie 1 000 zł brutto miesięcznie, a w marcu nie pracował w ogóle i złożył wniosek o świadczenie postojowe, to nie otrzyma 2080 zł, tylko 1 000 zł.

Przykład: Jeśli ktoś pracował na dwóch umowach zlecenie, był kelnerem w dwóch restauracjach, w jednej zarobił 500 zł w lutym, a w drugiej 300 zł to otrzyma świadczenie w wysokości 800 zł.

1. Samozatrudniony korzystający z opodatkowania ryczałtem na podstawie karty podatkowej, który korzystał ze zwolnienia sprzedaży od podatku VAT, przysługuje świadczenie w wysokości 50% minimalnej pensji, czyli 1 300 zł
2. Jeżeli komuś przysługuje świadczenie z więcej niż jednego tytułu, to przysługuje mu świadczenie tylko z jednego tytułu

Przykład: Samozatrudniony, pracujący wieczorami jako kelner na umowie zlecenie nie może domagać się świadczenia z dwóch tytułów.

Składanie wniosku:

1. Samozatrudniony składa wniosek samodzielnie
2. Za zleceniobiorcę składa wniosek zleceniodawca

Przykład: Za kelnera zatrudnionego na umowie zlecenia wniosek składa właściciel restauracji

1. Wniosek składa się do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych
2. Wymagania formalne wniosku są wskazane w art. 15zs ustawy

Okres dofinansowania: Świadczenie jest jednorazowe, ale Rada Ministrów może zdecydować o ponownej wypłacie świadczenia

Uwagi: Uzyskanie świadczenia postojowego uniemożliwia zwolnienie z obowiązku opłacenia składek na ubezpieczenie społeczne

Dofinansowanie części wynagrodzeń – art. 15zzb tzw. ustawy antykryzysowej

Komu przysługuje: Mikroprzedsiębiorcom, małym przedsiębiorcom, średnim przedsiębiorcom.

Na co przysługuje: Na dofinansowanie części wynagrodzenia zatrudnionych przez przedsiębiorcę pracowników. Do pracowników zalicza się nie tylko osoby zatrudnione na umowie o pracę, ale też na umowach cywilnoprawnych, za których przedsiębiorca uiszcza składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Przykład: Jeżeli przedsiębiorca zatrudnia 5 pracowników na umowę o pracę, 1 pracownika na umowę zlecenie i opłaca za niego składkę na ubezpieczenie emerytalne i rentowe oraz 1 pracownika na umowę zlecenie (który ma inne zatrudnienie na podstawie umowę o pracę) i płaci za niego tylko ubezpieczenie zdrowotne, to nie może dostać dofinansowania na część wynagrodzenia tylko dla tego ostatniego.

Warunki:

1. Musi zaistnieć w 2020 r. spadek obrotów przedsiębiorcy o minimum 30% w ciągu 2 miesięcy albo 60 dni, względem analogicznych miesięcy lub 60 dni roku 2019. Mogą to być dowolne po sobie następujące dwa miesiące lub kolejno dni.

Przykład: W lutym i marcu 2019 r. obrót przedsiębiorcy wynosił 20 000 zł, a w lutym i marcu 2020 tylko 10 000 zł.

1. Przedsiębiorca nie może mieć zaległości ze składkami ZUS i podatkami do końca ostatniego kwartału 2019
2. Wobec przedsiębiorcy nie mogą zachodzić przesłanki uzasadniające ogłoszenie upadłości, np. nie może być niewypłacalny.
3. Przedsiębiorca musi utrzymać w zatrudnieniu pracowników objętych umową przez okres otrzymywania dofinansowania oraz przez równy temu okres po zakończeniu otrzymywania dofinansowania. Jeśli przedsiębiorca złamię ten warunek, musi proporcjonalnie do okresu niezatrudnienia pracowników kwotę dofinansowania oddać, bez odsetek i to w terminie 30 dni od wezwania.

Przykład: Przedsiębiorca otrzymuje dofinansowanie przez 3 miesiące na kilku pracowników, to tych kilku pracowników musi jeszcze zatrudniać przez następujące 3 miesiące, czyli łącznie 6 miesięcy.

Wysokość świadczenia: Wysokość świadczenia zależy od spadku obrotów:

1. Jeśli obroty spadły o co najmniej o 30% dofinansowanie może być przyznane maksymalnie w wysokości 50% wynagrodzeń poszczególnych pracowników, wraz ze składkami na ubezpieczenie społeczne, jednak maksymalnie 50% pensji minimalnej (1300 zł brutto)
2. Jeśli obroty spadły o co najmniej 50% dofinansowanie może być przyznane maksymalnie w wysokości 70% wynagrodzeń poszczególnych pracowników, wraz ze składkami na ubezpieczenie społeczne, jednak maksymalnie 70% pensji minimalnej (1800 zł brutto)
3. Jeśli obroty spadły o co najmniej 80% dofinansowanie może być przyznane maksymalnie w wysokości 90% wynagrodzeń poszczególnych pracowników, wraz ze składkami na ubezpieczenie społeczne, jednak maksymalnie 90% pensji minimalnej (2340 zł brutto)

Składanie wniosku:

1. Wniosek o dofinansowanie składa się do Powiatowego Urzędu Pracy
2. Wymagania formalne wniosku są wskazane w art. 15zzb ust. 10 ustawy
3. Jak będzie wyglądało przez Starostę ocenianie tych wniosków nie wiadomo. Być może nie każdy, kto złoży wniosek otrzyma dofinansowanie, ponieważ Starosta „może”, a nie „musi”.

Uwagi:

1. Uzyskanie tego dofinansowania uniemożliwia zwolnienie z obowiązku opłacenia składek na ubezpieczenie społeczne.
2. Jeżeli przedsiębiorca zwolni pracowników objętych dofinansowaniem, będzie musiał otrzymane środki zwrócić.

Reasumując, jest to pomoc dla tych, którzy kłopotów finansowych nie mają i przez najbliższe pół roku nie zamierzają ich mieć. A jak może przedsiębiorca ocenić, czy w tak niestabilnej sytuacji nie będzie miał kłopotów za pół roku, skoro nawet nie wie, jaki pomysł na czekający nas kryzys ma rząd? To ustawodawcę już nie interesuje.

Dofinansowanie samozatrudnionych – art. 15zzc tzw. ustawy antykryzysowej

Komu przysługuje: Przedsiębiorcy będącemu osobą fizyczną, który nie zatrudnia pracowników.

Przykład: Fryzjer zatrudnia sprzątaczkę na umowę zlecenie, ale nie zatrudnia nikogo na podstawie umowy o pracę.

Na co przysługuje: Dofinansowanie przysługuje na koszty prowadzenia działalności gospodarczej.

Przykład: Fryzjer, któremu obroty spadły do 0 zł, nie będzie mógł tej kwoty przeznaczyć na jedzenie lub na kredyt za mieszkanie. Może natomiast przeznaczyć to na zapłatę czynszu za lokal, w który prowadzi salon fryzjerski.

Warunki:

1. Musi zaistnieć w 2020 r. spadek obrotów przedsiębiorcy o minimum 30% w ciągu 2 miesięcy albo 60 dni względem analogicznych miesięcy lub 60 dni roku 2019. Mogą to być dowolne po sobie następujące dwa miesiące lub kolejno dni.

Przykład: W lutym i marcu 2019 r. obrót przedsiębiorcy wynosił 20 000 zł, a w lutym i marcu 2020 tylko 10 000 zł

1. Przedsiębiorca musi prowadzić działalność gospodarczą przez okres, na który otrzymał dofinansowanie oraz przez równy temu okres po zakończeniu otrzymywania dofinansowania. Jeżeli przedsiębiorca złamie ten warunek, będzie musiał zwrócić otrzymane środki w terminie 30 dni od otrzymania wezwania

Przykład: Przedsiębiorca otrzymywał dofinansowanie przez 3 miesiące, to jeszcze przez kolejne 3 musi prowadzić działalność gospodarczą, czyli łącznie 6 miesięcy.

1. Przedsiębiorca nie może mieć zaległości ze składkami ZUS i podatkami do końca ostatniego kwartału 2020
2. Wobec przedsiębiorcy nie mogą zachodzić przesłanki uzasadniające ogłoszenie upadłości np. nie może być niewypłacalny.

Okres świadczenia: Maksymalnie 3 miesiące, ale Rada Ministrów może ten okres przedłużyć

Wysokość świadczenia: Wysokość miesięcznego świadczenia zależy od spadku obrotów:

1. Jeżeli obroty spadły o co najmniej 30% to świadczenie może być przyznane w wysokości 50% kwoty minimalnej pensji (1300 zł brutto)
2. Jeżeli obroty spadły o co najmniej 50% to świadczenie może być przyznane w wysokości 70% kwoty minimalnej pensji (1800 zł brutto)
3. Jeżeli obroty spadły o co najmniej 80% to świadczenie może być przyznane w wysokości 90% kwoty minimalnej pensji (2340 zł brutto)

Składanie wniosku:

1. Wniosek o dofinansowanie składa się do Powiatowego Urzędu Pracy
2. Wymagania formalne wniosku są wskazane w art. 15zzc ust. 8 ustawy
3. Jak będzie wyglądało przez Starostę ocenianie tych wniosków nie wiadomo. Być może nie każdy, kto złoży wniosek otrzyma dofinansowanie, ponieważ Starosta „może”, a nie „musi”.

Uwagi: Jeżeli przedsiębiorca zaprzestanie prowadzenia działalności będzie musiał otrzymane środki zwrócić w terminie 30 dni od dnia wezwania

Reasumując, jest to podobnie jak świadczenie postojowe, pomoc dla tych, którzy kłopotów finansowych nie mają i przez najbliższe pół roku nie zamierzają ich mieć, bo inaczej wpadną w jeszcze większe kłopoty

Pożyczka ze środków Funduszu Pracy – art. 15zzd tzw. ustawy antykryzysowej

Komu przysługuje: Mikroprzedsiębiorcy, czyli przedsiębiorcy który zatrudniał średniorocznie mniej niż 10 pracowników oraz osiągnął roczny obrót netto nieprzekraczający 2 milionów euro lub sumy jego aktywów na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły 2 milionów euro.

Na co przysługuje: Pożyczka przysługuje na pokrycie bieżących kosztów prowadzenia działalności gospodarczej

Warunki:

1. Prowadzenie działalności gospodarczej przed 1 marca
2. Jeżeli pożyczka ma być umorzona przedsiębiorca nie może zmniejszyć stanu zatrudnienia przez okres 3 miesięcy od dnia udzielenia pożyczki

Okres świadczenia: Jest to pożyczka jednorazowa. Oprocentowanie wynosi 0,05 stopy redyskonta weksli przyjmowanych przez NBP, czyli pożyczka praktycznie nie jest oprocentowana

Wysokość świadczenia: Maksymalnie 5 000 zł

Okres spłaty: Nie może być dłuższy niż 12 miesięcy z karencją w spłacie przez okres 3 miesięcy od udzielenia pożyczki

Umorzenie: Pożyczka podlega umorzeniu na wniosek przedsiębiorcy, jeżeli przez okres 3 miesięcy od dnia udzielenia pożyczki nie zmniejszy stanu zatrudnienia w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy w stosunku do stanu zatrudnienia na dzień 29 lutego 2020 r.

Składanie wniosku:

1. Wniosek o dofinansowanie składa się do Powiatowego Urzędu Pracy
2. Wymagania formalne wniosku są wskazane w art. 15zzd ust. 2 ustawy
3. Jak będzie wyglądało przez Starostę ocenianie tych wniosków nie wiadomo. Być może nie każdy kto złoży wniosek otrzyma pożyczkę, ponieważ Starosta „może”, a nie „musi”.

Uwagi: Przedsiębiorca może z tego skorzystać nawet, jeśli jest w dobrej sytuacji finansowej. Warto z tego skorzystać, nawet kiedy nie jest się dotkniętym kryzysem, ponieważ wystarczy nie zmniejszyć zatrudnienia przez 3 miesiące i pożyczka jest bezzwrotna.

Zwolnienie ze składek na ubezpieczenie społeczne dla mikroprzedsiębiorcy i jego pracowników – art. 31zo tzw. ustawy antykryzysowej

Komu przysługuje:

1. Przedsiębiorcy, który zgłasza do ubezpieczeń społecznych mniej niż 10 ubezpieczonych (prawdopodobnie sam przedsiębiorca też się wlicza)

Przykład 1: Zwolnienie przysługuje przedsiębiorcy, który zatrudnia 7 pracowników na umowę o pracę i 3 studentów na umowę zlecenie

Przykład 2: Zwolnienie nie przysługuje przedsiębiorcy, który zatrudnia 9 pracowników, ponieważ płaci składki również za siebie, czyli łącznie zgłasza do ubezpieczeń społecznych 10 osób

1. Przedsiębiorcy niezatrudniającemu pracowników (samozatrudnionemu), który rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej przed 1 lutego 2020 r., i który nie uzyskał w miesiącu, od którego chce być zwolniony ze składek przychodu wyższego niż 15 681 zł

Warunki:

1. Zgłaszanie do ubezpieczeń społecznych mniej niż 10 ubezpieczonych na dzień 29 lutego 2020 r.
2. Składki musza być nieopłacone

Przykład: Jeżeli przedsiębiorca opłacił składki to nie może żądać ich zwrotu, mimo że spełnia warunki do otrzymania zwolnienia

1. Warunek dotyczący tylko samozatrudnionego: jego przychód za miesiąc, od którego nie chce opłacać składek nie może przekroczyć 300% średniej krajowej prognozowanej w 2020 r. (15 681 zł)

Okres świadczenia: Świadczenie dotyczy należnych składek za okres 3 miesięcy, od 1 marca do 31 maja.

Wysokość świadczenia: Prawdopodobnie chodzi o sumę składek płaconych przez pracownika i pracodawcę, ale być może chodzi tylko o kwotę płaconą przez pracodawcę. Ta pierwsza opcja byłaby bardziej korzystna, wtedy pracownik otrzymywałby kwotę opodatkowaną tylko podatkiem dochodowym. Z ustawy jednak nie wynika, z którą opcją mamy do czynienia.

Składanie wniosku:

1. Wniosek o dofinansowanie składa się do ZUS
2. Wymagania formalne wniosku są wskazane w art. 31zp ust. 2 ustawy
3. Wydaje się, że ZUS nie ma możliwości odmówienia zwolnienia ze składek, czyli każdy formalnie poprawny wniosek jest skuteczny

Uwagi: Nie można z tego skorzystać, jeśli skorzystało się z opcji dofinansowania wynagrodzenia

Reasumując, skoro przedsiębiorca spełnia wymagania pozwalające nie uiszczać składek to warto ich nie płacić, bo składki raz wpłacone nie będą zwrócone.

Świadczenie na rzecz ochrony pracy – art. 15g tzw. ustawy antykryzysowej

Komu przysługuje: Wszystkim przedsiębiorcom, jest to świadczenie powszechne

Na co przysługuje: Jest to dofinansowanie wynagrodzenia pracowników objętych przestojem ekonomicznym albo obniżonym wymiarem czasu pracy. Do pracowników zalicza się nie tylko osoby zatrudnione na umowie o pracę, ale tez na umowach cywilnoprawnych, za których przedsiębiorca uiszcza składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Przykład: Do pracowników zalicza się także osoba zatrudniona na umowę zlecenie, która nie ma innego zatrudnienia, ponieważ jest ona objęta obowiązkiem ubezpieczeń społecznych

Są dwa warianty tego świadczenie, pierwszy dotyczy okresu przestoju ekonomicznego, drugi spadku obrotów

Okres przestoju to okres niewykonywania pracy przez pracowniku z przyczyn przez niego niezawinionych.

Przykład: Kelner zatrudniony na umowę o pracę nie pracuje, ponieważ restauracja jest zamknięta, ale jest on gotowy do pracy

Spadek obrotów gospodarczych to albo, gdy obroty przedsiębiorstwa spadły o co najmniej 15% względem roku poprzedniego (2 dowolne kolejne miesiące), albo jeżeli spadły o co najmniej 25%, ale z miesiąca na miesiąc, np. z lutego na marzec.

Warunki:

1. Wystąpił spadek obrotów lub okres przestoju
2. Nie można zalegać z uregulowaniem zobowiązań podatkowych, składek na ubezpieczenie społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, Fundusz Solidarnościowy do końca trzeciego kwartału 2019 r.
3. Wobec przedsiębiorcy nie mogą zachodzić przesłanki uzasadniające ogłoszenie upadłości np. nie może być niewypłacalny
4. Pracownik objęty dofinansowaniem w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku nie mógł osiągnąć dochodu wyższego niż 300% przeciętnego wynagrodzenia z ostatniego kwartału, czyli kwoty 15 593,58 zł
5. Warunki i tryb wykonywania pracy w okresie przestoju ekonomicznego muszą być ustalone w porozumieniu, czyli np. z organizacją związkową albo przedstawicielami pracowników

Okres świadczeni: 3 miesiące, ale Rada Ministrów okres ten może przedłużyć

Kwota świadczenia: są 2 warianty:

1. Jeżeli zaistniał przestój ekonomiczny (pracownicy nie pracują) to przedsiębiorca może im obniżyć wynagrodzenie o 50%, ale nie więc niż do wysokości pensji minimalnej (2600 zł brutto). Do tego wynagrodzenia obniżonego państwo dopłaca 50%, ale nie nie więcej niż wysokość połowy pensji minimalnej (1300 zł)

Przykład: Pracownik zarabia 6000 zł brutto. Pracodawca może mu obniżyć pensję do 3000 zł brutto i uzyskać dofinansowanie w wysokości 1300 zł brutto. Pozostałą kwotę, tj. 1700 zł musi płacić pracodawca.

1. Jeżeli zaistniał spadek obrotów to pracodawca może ograniczyć wymiar czasu pracy o 20%, ale nie więcej niż do połowy etatu i proporcjonalnie obniżyć wynagrodzenie. Wtedy państwo dokłada się do wynagrodzenia, ale maksymalnie 50% tego proporcjonalnie obniżonego wynagrodzenia i nie więcej niż 40% przeciętnego wynagrodzenia z ostatniego kwartału (2079 zł)

Przykład: Pracownik zarabia 4000 zł brutto. Można ograniczyć czas pracy do 4/5 etatu, wtedy jego pensja wyniesie 3200 zł brutto i państwo dofinansuje wynagrodzenie do kwoty 1600 zł

Składanie wniosku:

1. Wniosek o dofinansowanie składa się do właściwego marszałka województwa, w wojewódzkim urzędzie pracy
2. Wymagania formalne wniosku są wskazane w art. 15g ustawy oraz w art. 8 ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z ochroną miejsc pracy
3. Wydaje się, że ZUS nie ma możliwości odmówienia zwolnienia ze składek, czyli każdy formalnie poprawny wniosek jest skuteczny

Uwagi:

1. Początkowo dofinansowanie miały przysługiwać tym przedsiębiorcom, którzy pierwsi złożą wnioski, ale przepis ten usunięto jedną z przyjętych poprawek. Wydaje się jednak, że z uwagi na ograniczony budżet nie wszyscy mogą otrzymać dofinansowanie, stąd ze składaniem wniosków należałoby się pospieszyć.
2. Przedsiębiorca przez okres otrzymywania świadczeń i okres bezpośrednio przypadający po okresie otrzymywania świadczeń nie może pracownikowi wypowiedzieć umowy.

Inne rozwiązania

Wśród innych zmian warto wskazać na następujące:

1. Możliwość złożenia PITu do 31 maja, a nie do 30 kwietnia. Jednakże nie jest to de facto wydłużenie terminu, a łagodne traktowanie opóźnienia podatnika, tj. złożenie PITu po 30 kwietnia, a przed 1 czerwca jest równoznaczne z czynnym żalem, a z nim związany jest obowiązek zapłaty odsetek. Reasumując, lepiej rozliczyć się z urzędem skarbowym normalnie, do 30 kwietnia
2. Odroczenie terminu zapłaty zaliczek na podatek dochodowy za pracowników do 1 czerwca 2020 r.
3. Zniesienie opłaty prolongacyjnej w sprawach podatkowych i dot. składek na ubezpieczenie społeczne. Jeśli przedsiębiorca nie otrzyma zwolnienia z ZUS to warto wnieść o odroczenie lub rozłożenie na raty składek na podstawie przepisów ogólnych. Podobnie z należnościami podatkowymi. Do czasu wejście w życie omawianej ustawy, za takie ustępstwo organ pobierał opłatę prolongacyjną, teraz ma być to darmowe.
4. Gminy otrzymały możliwość zwolnienia przedsiębiorców z podatku od nieruchomości
5. Istnieje możliwość obniżenia czynszów nawet o 90%, dotyczy to przede wszystkim lokali handlowych wynajmowanych w galeriach handlowych.

---

Podsumowując całość przygotowanych przez rząd rozwiązań, nie mam pojęcia, w jaki sposób miałyby one uchronić nasz kraj od kryzysu, albo chociaż złagodzić jego dotkliwość. W porównaniu do ustaw antykryzysowych naszych sąsiadów wygląda to biednie.  Kiedy inni mogą liczyć na dobre rządy, my musimy działać oddolnie. Na szczęście, z reguły całkiem dobrze nam to wychodzi (vide Solidarność). Zatem, jakby to powiedział Ludvig von Mises: czas na ludzkie działanie.

Norbert Czechowski, doktorant w Zakładzie Publicznego Prawa Gospodarczego Wydziału Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego