W nawiązaniu do artykułu prasowego z dnia 9 lipca 2014 r. „ Rozmawiali o osadach ściekowych” zamieszczonego na portalu internetowym zw.pl Ziemia Wschowska Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Zielonej Górze składa następujące sprostowania i informacje uzupełniające:
- W wystąpieniu na zorganizowanym spotkaniu nasz przedstawiciel nie wskazywał jakoby czasami nakładano kary finansowe, gdyż takich kar nie nakładano wprost, ale Inspektorat wielokrotnie wnioskował do Sądu o ukaranie przedsiębiorcy za stwierdzone wykroczenia w stosowaniu osadów ściekowych.
- Nie użyto też stwierdzenia, że w aspekcie formalno-prawnym działalność firmy ZBIGTAR budzi coraz mniej zastrzeżeń, gdyż przeprowadzone kontrole interwencyjne wykonane w latach 2013 r – 2014 r. nie potwierdziły tego faktu.
- Nie dokonano też oceny działalności firmy w 2014 r. jako bardzo dobrej, gdyż w prowadzonych działaniach kontrolnych inspektorat nie dokonuje takich ocen a jedynie stwierdza fakty.
- Potwierdzamy, że nasz przedstawiciel wskazał, że działalność firmy ZBIGTAR w Osowej Sieni była w ostatnich latach wielokrotnie kontrolowana i w następstwie tych kontroli podejmowano stosowne działania pokontrolne, w tym wydawano zarządzenia pokontrolne, kierowano wnioski do organów ścigania o ukaranie. Nie mniej jednak jak to wskazano w wystąpieniu działalność w zakresie wytwarzania komunalnych osadów ściekowych prowadzona jest na terenie miejscowości Henryków powiat leszczyński, woj. wielkopolskie i powinna być kontrolowana przez służby Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Poznaniu, którego przedstawicieli na zorganizowanym spotkaniu nie było. Wskazano również, że podstawowy problem w stosowaniu komunalnych osadów ściekowych na terenie powiatu wschowskiego wynika z będącej w obiegu prawnym decyzji Starosty Leszczyńskiego zezwalającej na wytwarzanie komunalnych osadów ściekowych dla firmy ZBIGTAR na terenie instalacji przetwarzania osadów w Henrykowie. W świetle obowiązującego prawa – ustawy o odpadach wytwórcą komunalnych osadów ściekowych może być tylko i wyłącznie oczyszczalnia ścieków komunalnych. W związku z obowiązującą decyzją firma ZBIGTAR stała się pośrednikiem pomiędzy wytwórcą osadów a ich odbiorcą wykorzystującym osady rolniczo. Pośrednik ten nazwany został w przedmiotowej decyzji wytwórcą komunalnych osadów ściekowych z obszaru województw lubuskiego i wielkopolskiego, a miejscem wykorzystania osadów zlokalizowano na gruntach powiatu wschowskiego będących w posiadaniu Państwa Barbary i Zbigniewa Tarka. Zawnioskowano po raz kolejny do przedstawiciela Starostwa Powiatowego w Lesznie obecnego na spotkaniu o uchylenie bądź unieważnienie przedmiotowej decyzji.
Poniżej przedstawiamy działania Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Zielonej Górze w zakresie kontrolnym przeprowadzone w firmie ZBIGTAR w latach 2012-2014.
Pierwsza kontrola podjęta została na wniosek CBA oraz GIOŚ:
- pismo z Centralnego Biura Antykorupcyjnego – delegatura w Poznaniu z dnia 29.08.2012 r., znak: PO-II-1945/12/W z wnioskiem o przeprowadzenie kontroli w firmie PH-U ZBIGTAR Zbigniew Tarka,
- pismo Zastępcy Głównego Inspektora Ochrony Środowiska z dnia 13.09.2012 r., znak: DIiO-073/224/2012/ep,kjp z wnioskiem o przeprowadzenie kontroli w firmie PH-U ZBIGTAR Zbigniew Tarka.
Data rozpoczęcia kontroli: 24.09.2012 r.
Data zakończenia kontroli 30.01.2013 r.
Ustalenia z kontroli:
Stwierdzone w protokóle nieprawidłowości obejmowały:
- brak ewidencji odpadów wytwarzanych, zbieranych i poddawanych odzyskowi,
- brak ewidencji komunalnych osadów ściekowych poddawanych odzyskowi,
- niedopełnienie obowiązku przedkładania marszałkowi województwa rocznych zbiorczych sprawozdań o wytworzonych, zebranych i poddanych odzyskowi odpadach oraz poddanych odzyskowi komunalnych osadach ściekowych oraz o sposobach gospodarowania nimi,
- niedopełnienie obowiązku sporządzania zbiorczego zestawienia danych o zakresie korzystania ze środowiska i ponoszenia opłat z tym związanych,
- brak ustalania i przekazywania władającemu powierzchnią ziemi, na której stosowano stosowane komunalne osady ściekowe, informacji o dawkach
- brak prowadzenia badań osadów i gruntów objętych stosowaniem komunalnych osadów ściekowych.
Podczas kontroli udokumentowano niewłaściwe stosowanie komunalnych osadów ściekowych, tj. stosowanie ich na terenach czasowo zamarzniętych i pokrytych śniegiem.
W toku kontroli stwierdzono także nieprawidłowości w zakresie prowadzonej rekultywacji terenów przekształconych w wyniku wydobycia kruszywa naturalnego i piasku (działki nr 153/1, 155, 152/4, 159 i 160 w Osowej Sieni). Zgodnie z decyzjami Starosty Wschowskiego teren działki nr 152/4 powinien zostać zrekultywowany w kierunku wodnym z przeznaczeniem na stawy rybne, natomiast podczas kontroli stwierdzono zasypywanie wyrobiska odpadami pochodzącymi z sortowania odpadów komunalnych, wymieszanych z innymi grupami odpadów.
W wyniku stwierdzonych nieprawidłowości opisanych powyżej wystosowano w stosunku do właściciela firmy PH-U ZBIGTAR Zbigniew Tarka zarządzenie pokontrolne nakładające obowiązek usunięcia wskazanych naruszeń. Podmiot nie poinformował o realizacji zarządzenia.
W związku ze stwierdzonym stosowaniem komunalnych osadów ściekowych niezgodnie z obowiązującymi zasadami, tj. na terenach czasowo zamarzniętych i pokrytych śniegiem wystosowano wniosek do Starosty Leszczyńskiego o cofnięcie posiadanego przez firmę PH-U ZBIGTAR Zbigniew Tarka pozwolenia na wytwarzanie komunalnych osadów ściekowych dla instalacji zlokalizowanej w miejscowości Henryków, województwo wielkopolskie oraz skierowano wniosek do sądu o ukaranie.
Ponadto Inspektorat wystąpił z wnioskiem do Burmistrza Miasta i gminy Wschowa o podjęcie działań w trybie artykułu 26 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. 2013, poz. 21 z późn. zm.) nakazujących usunięcie odpadów z obszaru działki nr 152/4 obręb Osowa Sień.
Dodatkowo skierowano:
- dwa wnioski do Prokuratury Rejonowej we Wschowie z zawiadomieniem o podejrzeniu popełnienia przestępstwa przez właściciela firmy PH-U ZBIGTAR Zbigniew Tarka w związku z uchylaniem się od poddania czynnościom kontrolnym prowadzonym przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Zielonej Górze. Na odmowę wszczęcia dochodzenia złożono zażalenie do sądu rejonowego za pośrednictwem prokuratury. Sprawa jest w toku.
- jeden wniosek do Prokuratury Rejonowej we Wschowie - zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa przez Pana Zbigniewa Tarkę, właściciela firmy PH-U ZBIGTAR Zbigniew Tarka, Osowa Sień 55, 67-400 Wschowa, jako odpowiedzialnego za usuwanie odpadów w taki sposób, że może to spowodować zniszczenie w świecie roślinnym lub zwierzęcym w znacznych rozmiarach oraz za zakopywanie odpadów przywiezionych zza granicy wbrew przepisom. Sprawa jest w toku.
- wniosek do RDOŚ w Gorzowie Wlkp. o wszczęcie postępowania administracyjnego w sprawie wydania decyzji nakładającej obowiązek podjęcia działań naprawczych w związku z zanieczyszczeniem powierzchni ziemi na gruntach rolnych w obrębie wsi Osowa Sień, gmina Wschowa, na których stosowane były komunalne osady ściekowe. RDOŚ odmówił wszczęcia postępowania administracyjnego w sprawie. W związku z przekroczeniem standardów jakości gleby na badanych działkach złożono wniosek do Starostwa Powiatowego we Wschowie o wszczęcie postępowania administracyjnego w celu przywrócenia gleby do stanu pierwotnego. Przeprowadzone przez Starostę Wschowskiego postępowanie administracyjne potwierdziło występowanie ograniczenie wartości użytkowej gruntów rolnych na skutek stosowania osadów ściekowych. Decyzją administracyjną nakazano przeprowadzenie rekultywacji gruntów zdegradowanych.
W roku 2013 złożono do sądu wniosek o ukaranie Pana Zbigniewa Tarki za stosowanie komunalnych osadów ściekowych na terenach czasowo zamarzniętych i pokrytych śniegiem oraz za nieinformowanie LWIOŚ o planowanym przekazaniu komunalnych osadów ściekowych władającemu powierzchnią ziemi, na której te osady maja być stosowane. W II połowie 2013 roku oraz w I kwartale 2014 roku udokumentowano kolejne przypadki stosowania komunalnych osadów ściekowych bez uprzedniego powiadomienia LWIOŚ oraz stosowania komunalnych osadów ściekowych na terenach zamarzniętych i pokrytych śniegiem. W związku z tym faktem skierowano do sądu kolejny wniosek o ukaranie.