Wysokość alimentów – potrzeby uprawnionego
Przygotowanie pozwu o alimenty warto zacząć od zastanowienia się, jakiej kwoty chcemy żądać. Wysokość alimentów zależy od dwóch kwestii:
- usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego,
- zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.
Usprawiedliwione potrzeby uprawnionego to wszystkie niezbędne koszty utrzymania dziecka. Należą do nich między innymi kwoty wydatkowane na:
- wyżywienie,
- odzież i obuwie,
- chemię i kosmetyki,
- rozrywki, zabawki, książki itp.,
- koszty związane z utrzymaniem mieszkania (czynsz i opłaty eksploatacyjne – podzielone na liczbę mieszkańców),
- koszty związane z przedszkolem lub szkołą (czesne, wyprawka, składki itp.),
- koszty leczenia – wizyty lekarskie, zakup leków i suplementów,
- wakacje i wycieczki,
- inne koszty (np. ubezpieczenie, paliwo na dojazdy np. do szkoły, opłaty za zajęcia dodatkowe).
Rozpoczynając pisanie pozwu o alimenty warto więc zastanowić się, jaki jest przeciętnie miesięczny koszt utrzymania dziecka. Co ważne, do pozwu należy załączyć wszystkie dowody, z których będzie wynikała wysokość wydatków na dziecko – są to przede wszystkim potwierdzenia przelewów, faktury czy inne tego typu dokumenty. Paragony również mogą być dowodem, jednak mają one mniejsze znaczenie dowodowe, ponieważ z paragonu nie wynika, kto dokonał danego zakupu. Warto przedstawić dowody z ostatnich kilku miesięcy, ponieważ dobrze zobrazuje to koszty życia dziecka.
Wysokość alimentów – możliwości zobowiązanego
Kolejną kwestią, która wpływa na wysokość alimentów, są zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego. W przypadku alimentów na dzieci, zobowiązanymi do ich utrzymania są rodzice, dlatego sąd podczas postępowania ocenia ich możliwości finansowe. W tym celu przede wszystkim ustala, jaki dochód uzyskują – z wykonywanej przez nich pracy czy działalności, ale też ze wszystkich innych źródeł, które przynoszą im jakikolwiek dochód. Co więcej, sąd nie ustala jedynie tego, ile zarabiają rodzice, ale również to, czy w pełni wykorzystują swoje możliwości zarobkowe. Innymi słowy, sąd bada, czy nie jest tak, że rodzice mogliby zarabiać więcej, ale z jakichś przyczyn tego nie robią.
Ważną zasadą, którą sąd bierze pod uwagę przy ustalaniu wysokości alimentów, jest tzw. zasada równej stopy życiowej. Polega ona na tym, że uznaje się, iż poziom życia dziecka oraz każdego z jego rodziców powinien być mniej więcej taki sam. Nie może być na przykład tak, że rodzic będzie żył na bardzo wysokim poziomie, a dziecku będzie brakowało podstawowych środków do życia. Dlatego do wydania rozstrzygnięcia niezbędne jest ustalenie przez sąd wysokości dochodów oraz wydatków rodziców.
Inną ważną zasadą jest to, że wykonanie obowiązku alimentacyjnego wobec dziecka może polegać w całości lub części na osobistych staraniach o jego utrzymanie lub wychowanie. W związku z tym rodzic, który nie zajmuje się osobiście dzieckiem, czyli rodzic pozwany w sprawie o alimenty, zobowiązany zostaje zazwyczaj do ponoszenia więcej niż połowy kosztów utrzymania dziecka. To, jaka konkretnie będzie wysokość tej kwoty, zależy między innymi od tego, czy drugi z rodziców również w jakimkolwiek zakresie uczestniczy w zajmowaniu się dzieckiem oraz jak często się z nim widuje.
Dowody w sprawie o alimenty
Oprócz wspomnianych już dowodów na wysokość kosztów utrzymania dziecka (np. potwierdzenia przelewów, faktury, paragony), warto załączyć do pozwu również dowody obrazujące wysokość zarobków rodzica, od którego chcemy uzyskać alimentów. Najczęściej jednak nie mamy takich dokumentów, dlatego warto zamieścić w piśmie wniosek o zobowiązanie przez sąd tego rodzica do przedstawienia np. zaświadczenia z pracy o zarobkach czy deklaracji PIT za poprzedni rok. Można też poprosić sąd o zwrócenie się bezpośrednio do zakładu pracy zobowiązanego o informację na temat jego zarobków. Ostatecznie to od sądu zależy, które wnioski dowodowe zostaną uwzględnione.
Czasami przydatne może być wskazanie wnioskowanie o przesłuchanie jakiegoś świadka np. na temat tego, jakie są koszty utrzymania dziecka albo dochody rodzica. Jednak to do sądu należy decyzja, czy uzna przesłuchanie świadka za niezbędne do ustalenia wysokości alimentów. Wyroki w sprawach alimenty są bowiem zazwyczaj wydawane głównie na podstawie załączonych dokumentów.
Treść pozwu o alimenty
Pozew należy rozpocząć od wskazania właściwego sądu – jest to co do zasady sąd rejonowy właściwy ze względu na miejsce zamieszkania dziecka. Należy ponadto wskazać strony sprawy: dziecko i rodzica, który działa w jego imieniu, a także drugiego z rodziców, od którego chcemy uzyskać alimenty. Należy podać imiona, nazwiska i adresy tych osób, ponadto numer PESEL dziecka. Należy zatytułować pismo jako pozew o alimenty, a poniżej wskazać wartość przedmiotu sporu (tzw. WPS). W sprawie o alimenty ustala się ją, mnożąc przez 12 żądaną kwotę. Na przykład jeśli domagamy się alimentów w kwocie 1.000 zł miesięcznie, to WPS wyniesie 12.000 zł.
Po wypełnieniu wszystkich tych wymogów formalnych, nie można zapomnieć o uzasadnieniu, w którym wskazujemy, czego się domagamy oraz uzasadniamy nasze żądania. W uzasadnieniu warto opisać okoliczności związane z dzieckiem, w szczególności korzystne będzie wypisanie jego wszystkich koszty utrzymania. Nie bez znaczenia dla sprawy będą też inne okoliczności, na przykład to, jak wygląda sprawowanie opieki nad dzieckiem i kontakty z nim ze strony zobowiązanego rodzica. Warto też napisać wszystko, co jest nam wiadomo o sytuacji majątkowej tego rodzica. Powinniśmy ponadto wskazać, czy podejmowaliśmy próby porozumienia się z zobowiązanym co do wysokości alimentów, a jeśli tak, to z jakim skutkiem.
Na końcu należy wymienić wszystkie załączniki, które dołączamy do pisma oraz podpisać pismo. Oprócz dowodów, o których była już mowa, do pozwu należy załączyć odpis aktu urodzenia dziecka. Pozew należy złożyć w dwóch egzemplarzach – drugi zostanie doręczony przez sąd pozwanemu. Jeśli chodzi o opłatę, to strona dochodząca alimentów jest zwolniona od kosztów sądowych, dlatego złożenie pozwu o alimenty nie wiąże się z żadną opłatą.
Wniosek o zabezpieczenie
Sprawa o alimenty trwa co najmniej kilka miesięcy, a czasami nawet kilka lat. W związku z tym, aby już w tym czasie zapewnić środki na utrzymanie dziecka, warto skorzystać z przewidzianej w przepisach możliwości zasądzenia alimentów już na czas trwania postępowania. W tym celu należy zawrzeć w pozwie wniosek o zabezpieczenie. W takim przypadku sąd na początku rozpoznawania sprawy dokona wstępnej oceny materiału dowodowego i ustali, jakie alimenty powinny być płacone na rzecz dziecka w czasie postępowania, tak by zostały zaspokojone jego niezbędne potrzeby. Dopiero po tym sąd przystąpi do właściwego postępowania dowodowego.
Wsparcie merytoryczne: Kancelaria adwokacka Poznań - adwokaci-ks.pl.
