Lapidarium Rzeźby Nagrobnej we Wschowie obejmuje obszar trzech historycznych cmentarzy, staromiejskiego cmentarza ewangelickiego założonego w 1609 r., nowego cmentarza ewangelickiego z 1630 r. i cmentarza katolickiego z ok. 1805 r. Staromiejski cmentarz ewangelicki we Wschowie jest jednym z najwcześniejszych w Europie przykładów zerwania ze średniowieczną tradycją grzebania zmarłych w bezpośrednim sąsiedztwie kościoła. W swoim kształcie przestrzennym, którego najistotniejszym komponentem był prostokątny porośnięty zielenią teren ujęty architektonicznym obramieniem w formie otwartych do wnętrza arkad, nawiązywał do wykształconego we Włoszech typu Campo Santo – Świętego Pola. Cmentarz stanowi unikalny w skali kraju zespół dzieł protestanckiej sztuki nagrobnej z XVII, XVIII i XIX w. W liczącym kilkaset zabytkowych stel zbiorze można prześledzić rozwój stylistyczny i typograficzny sztuki kamieniarskiej doby baroku, klasycyzmu i historyzmu. Wschowskie epitafia wykonane są z piaskowca i pierwotnie pokryte były polichromią. Najczęściej występującą formą jest prostokątna płyta, której główną część zajmuje inskrypcja w dekoracyjnym obramieniu ornamentalnym, wzbogaconym niekiedy programem figuralnym, w tym alegorycznymi i symbolicznymi emblematami o treści religijnej. Wśród najcenniejszych płyt nagrobnych szczególne znaczenie posiada epitafium Valeriusa Herbergera – założyciela cmentarza i duchowego przewodnika wschowskich luteranów.
Poniedziałek: nieczynne
Wtorek: 9.00 – 16.00
Środa: 10.00 – 18.00
Czwartek: 9.00 – 16.00
Piątek: 9.00 – 16.00
Sobota: 13.00 – 17.00
Niedziela i dni świąteczne: 11.00 – 18.00
Od marca 2006 r. (15 lat) Lapidarium Rzeźby Nagrobnej jest wpisane do rejestru zabytków województwa lubuskiego. Ten zespół cmentarno – parkowy, ze względu na swoją wyjątkową wartość historyczno–przyrodniczą, stanowi ważny element krajobrazu w zabytkowym układzie urbanistycznym Wschowy. Jest też istotnym węzłem przyrodniczym w systemie ekologicznym miasta, łączy lokalne korytarze ekologiczne z okolicznymi chronionymi terenami wartościowymi przyrodniczo i krajobrazowo. Ten kompleks zieleni stanowi siedlisko wielu przedstawicieli fauny. Spotkać tu można m.in. piegżę, dzięcioła średniego, dzięcioła zielonego, dzięciołka, kosa, drozda. Większość ptaków zamieszkujących na lapidarium objęta jest ochroną gatunkową. Obiekt zieleni tej klasy jest też niezwykle cenny dla walorów mikroklimatycznych oraz krajobrazotwórczych miasta. Miłośnicy przyrody mogą podziwiać wiekowe wiązy górskie, lipy drobno i szerokolistne, kasztanowce, klony, podagrycznik, zawilce, rannika zimowego, gajowca górskiego i wiele innych roślin.
Na odpłatne zwiedzanie Lapidarium Rzeźby Nagrobnej z przewodnikiem (50 zł) należy umówić się z co najmniej dwudniowym wyprzedzeniem. Rezerwacji należy dokonywać pod numerem telefonu 65 540 16 40 wew. 23 (od wtorku do piątku w godzinach pracy MZW). Możliwość zwiedzania z przewodnikiem jest dostępna wyłącznie w godzinach otwarcia MZW od wtorku do soboty.
(MZW)