Kamieniami upamiętnili tragiczne wydarzenia

Podczas części oficjalnej opowiadano o cierpieniu dwóch tysięcy młodych żydówek, pochodzących z różnych stron świata, które przetrzymywane były w obozach pracy pod Przybyszowem. Omówiono również dzień codziennym więźniarek, jak wyglądało kopanie rowów przeciwczołgowych oraz warunki, w jakich były przetrzymywane, a także tragiczny w skutkach marsz śmierci. Po prelekcji w sali konferencyjnej goście udali się na miejsce tych dwóch obozów, do dawnych folwarków Bänischvorwerk oraz Neuvorwerk. Na miejscu nastąpiło złożenie wiązanek oraz uroczyste odsłonięcie kamieni przez delegację i przedstawicieli fundatorów. Trzeci z kamieni usytuowano w Spokojnej, to tam miała miejsce pierwsza egzekucja niemieckich zbrodniarzy. Strzałem w tył głowy zamordowali grupę kobiet, które nie były już w stanie dalej maszerować. To właśnie podczas tej egzekucji udało się uciec rannej Czeszce Valerii Straussowej, która po ucieczce z dołu śmierci dotarła do Wijewa. Tam Pani Maria Wojciech udzieliła jej pomocy, za co w latach 90. została wyróżniona odznaczeniem Sprawiedliwi wśród Narodów Świata. 

(WG)