Czym są właściwie tokeny NFT?
W świecie cyfrowym, gdy mówimy o blockchainie, token czy kryptowaluta jest jednostką odniesienia. Podczas gdy akcje firmy mają taką samą wartość, token, który nie jest wymienialny, wiąże określoną wartość z unikalnym, rzadkim i niepodzielnym obiektem cyfrowym. Wartość, którą wcześniej przypisywaliśmy dziełom sztuki wystawianym na aukcjach, można teraz zastosować również do aktywów niematerialnych. Brzmi niewiarygodnie, ale rewolucja już puka do naszych drzwi.
Bitcoin zapoczątkował rewolucję i udowodnił, że wcale nie potrzebujemy zaufanej trzeciej strony do dokonywania bezpiecznych transakcji. Pokazał nam, że istnieje świat bez banków i pośredników, że inteligentny kontrakt może zastąpić zwykłą umowę i że jest dużo bardziej skuteczny i sprawiedliwy. Przed Bitcoinem koszt powielenia czegoś w świecie cyfrowym był bliski zeru. Pojawienie się technologii blockchain sprawiło, że programowalny cyfrowy niedobór stał się możliwy i jest on wykorzystywany do tego, aby świat cyfrowy naśladował świat rzeczywisty, a tak naprawdę przenosił wartość świata realnego do świata cyfrowego i ułatwiał jej komunikację.
Niezamienne tokeny (NFT), często nazywane również tokenami kolekcjonerskimi, są urzeczywistnieniem idei przeniesienia świata rzeczywistego na blockchain. W przeciwieństwie do kryptowalut, gdzie wszystkie tokeny są równe, każdy niezamienny token jest unikalny i ograniczony w ilości. Mogą to być w pełni cyfrowe aktywa lub tokenizowane wersje aktywów z prawdziwego świata. Przykładem niech będą wspomniane obrazy, które już teraz funkcjonują jako tokeny NFT. Ponieważ NFT nie są wymienne między sobą, mogą one funkcjonować jako dowód autentyczności i własności w sferze cyfrowej. Jednym słowem, możemy posiadać cyfrowy dowód własności, że dane dzieło należy do nas i to my jesteśmy prawowitymi właścicielami. Co istotne, kradzież lub inna forma rabunku stokenizowanego dzieła jest dużo trudniejsza, niż ma to miejsce w przypadku dzieł tradycyjnych.
Skoro wiemy już, że tokeny NFT są niezamienne, jaka jest różnica między zamiennością a niezamiennością? Zamienność oznacza, że poszczególne jednostki aktywów są wymienne i zasadniczo nieodróżnialne od siebie. Przykładowo idąc do sklepu, płacimy w złotówkach, które są wymienne między sobą. Oznacza to, że każde 10 złotych jest warte tyle samo, czy jest to 10 złotych, które posiadam ja czy to, które posiada mój znajomy.
Wymienialność to podstawowa funkcja pieniądza, która pozwala na swobodną wymianę, a także zapewnia anonimowość, gdyż nie ma możliwości poznania historii każdej pojedynczej jednostki. W przypadku aktywów kolekcjonerskich taka funkcja nie jest pożądana, gdyż zasadniczo uniemożliwia kolekcjonowanie czegoś, co jest wymienialne. Po prostu nie miałoby to sensu.
Idealnym rozwiązaniem byłoby stworzenie kryptowaluty lub tokena z własnym unikalnym identyfikatorem, czyli czymś, co uniemożliwiałoby swobodną wymianę jednej jednostki na drugą. Dzięki takiemu rozwiązaniu zapewnilibyśmy unikalność każdej jednostki, a każde takie aktywa reprezentowałyby własną wartość. To właśnie tym w dużym uproszczeniu są tokeny NFT.
Kluczowe cechy NFT
Cechy NFT najłatwiej będzie omówić na rzeczywistych przykładach. Wyobraźmy sobie, że idziemy na mecz piłkarski. Na bilecie widnieją wszystkie nasze dane osobiste, takie jak: imię i nazwisko, data, nazwa wydarzenia oraz miejsce, w którym odbywa się mecz. Dane są unikalne i niepowtarzalne i istnieje tylko jeden bilet z takimi informacjami. Dokładnie tym są tokeny NFT i taka jest ich główna funkcja, czyli zapewnienie, że jedynym i niepowtarzalnym właścicielem danego aktywa jesteś tylko i wyłącznie ty. Co istotne, nie ma fizycznej możliwości, aby ktoś mógł podrobić taki token, który jest swoistym potwierdzeniem własności.
Unikalność. Tokeny NFT mają wiele wspólnego z dziełami sztuki; obrazami, rzeźbami itp. Doskonale znamy historie ze świata, gdy ktoś próbował podrobić jakiś obraz i zarobił na tym fortunę. W teorii dużo łatwiej jest podrobić dzieło cyfrowe, ale to tylko teoria, bo w praktyce jest to niemożliwe. W tym momencie dochodzimy do pewnej nowości, ponieważ tokeny NFT całkowicie zmieniają paradygmat posiadanej wartości. Każdy bez najmniejszego problemu będzie mógł skopiować wybrane stokenizowane dzieło sztuki, ale tylko jedna osoba będzie w stanie poświadczyć, że to dzieło należy właśnie do tej osoby. Jak widzisz, to całkowicie zmienia zasady gry — możesz sobie skopiować moje dzieło sztuki, ale nigdy na tym nie zarobisz, bo prawowitym właścicielem jestem ja i tylko ja. Jeżeli chcesz je naprawdę posiadać, musisz je ode mnie kupić.
Niepodzielność: Jak wiemy, bitcoin jest podzielny tak jak większość kryptowalut czy tokenów, natomiast w przypadku tokenów NFT sprawa ma się zupełnie inaczej. NFT nie mogą być podzielone na mniejsze części i mają pełną wartość jako całkowita jednostka lub token. Jest to absolutnie zrozumiałe, bo jaki byłby sens kupienia 1/1000 obrazu Jana Matejki?
Niezniszczalność: Technologia blockchain, na której są osadzone tokeny NFT za pomocą inteligentnej umowy, dba o to, aby nasz token nie został usunięty lub skopiowany.
Własność: Kupując token NFT, masz pewność, że należy on tylko do Ciebie i nie ma drugiego identycznego.
Weryfikowalny: Każda transakcja na blockchainie jest weryfikowalna, co jest szczególnie istotne w przypadku dzieł sztuki. Historia każdego tokena jest dostępna online, dzięki czemu można sprawdzić, kto jest aktualnym właścicielem albo po jakiej cenie token został sprzedany wcześniej.
Gdzie handlować tokenami NFT?
W momencie, gdy zdecydujesz się wejść do świata NFT, będziesz musiał znaleźć miejsce, w którym możesz handlować tokenami NFT, a takich jest w sieci bardzo wiele. Na samym początku warto już posiadać na swoim portfelu bitcoina lub ethereum, które możesz zakupić na przykład na platformie Bitcoin Era. Są to kryptowaluty, którymi najczęściej dokonuje się transakcji na rynkach NFT. Później pozostaje już tylko wybranie odpowiedniego marketu NFT. Poniżej przedstawiamy dwie najpopularniejsze platformy tego typu:
-
OpenSea.io: Jeden z większych marketów NFT dostępnych w Internecie. Jest to platforma peer to peer, a więc transakcje odbywają się bez pośredników, bezpośrednio między dwiema zainteresowanymi stronami. Do rozpoczęcia handlu wystarczy mieć założone konto.
-
Rarible: Podobnie jak OpenSea jest zarówno rynkiem dla tych aktywów, jak i siecią rozproszoną zbudowaną na Ethereum, która umożliwia handel tokenami NFT bez pośrednika.
Pamiętaj, aby przed jakimkolwiek zakupem dobrze zweryfikować sprzedawcę, jak i przedmiot, który kupujesz. Blockchain gwarantuje totalną przejrzystość, z której warto skorzystać. Większość platform nie wymaga weryfikacji konta, pamiętaj więc, aby odpowiednio zadbać o bezpieczeństwo Twoich transakcji.