W blasku rzemiosła artystycznego; wiodące kolekcje Muzeum Ziemi Wschowskiej

Wśród wyrobów ze szlachetnych metali szczególną uwagę zwracają od strony artystycznej bogato dekorowane (wręcz dziedziny sztuki świadczącej o wysokim poziomie rozwiniętego na Ziemi Wschowskiej rzemiosła artystycznego). Wśród tych wytwornych wyrobów ze srebra i złota znajdują się: XIX-wieczna trybowana taca ze sceną batalistyczną, bogato dekorowany kosz na owoce z 1858 r., czy kubek zdobiony 15 monetami, wykonany w Berlinie w 1892 r. (stanowiące własność Muzeum Narodowego w Warszawie), a także cukiernice, m.in. w typie Ludwika Filipa, lichtarze, dzban na wino w typie szwajcarskim, tacki i mlecznik, powstałe w warsztatach w Moskwie, Petersburgu, Berlinie i Wiedniu, to tylko niektóre z przedmiotów, jakimi może pochwalić się wschowskie muzeum.  Przypomnijmy, iż w 2006r. na Zamku Królewskim w Warszawie miała miejsce wystawa, nosząca tytuł: W blasku srebra... Srebra z XVI-XIX w. z ziem Rzeczypospolitej Obojga Narodów i współczesnej Polski. Obejmowała ona około 170 dzieł mistrzów złotniczych działających na terenie dawnej Polski, przechowywanych w zbiorach muzeów rosyjskich, Ermitażu w Sankt Petersburgu, Muzeów Moskiewskiego Kremla i Muzeum Historycznego w Moskwie. Wśród prezentowanych prac, i to na honorowym miejscu, znalazły się także wyroby wschowskich złotników, w tym niezwykle oryginalny komplet monogramisty "MR". Jeden z jego wyrobów, nalewka w kształcie dudziarza, wykorzystany został jako motyw przewodni wystawy. Umieszczono go zarówno na promującym ekspozycję plakacie, jak i na stronach tytułowych przewodnika i bogato ilustrowanego katalogu. Nalewka pochodzi z garnituru do mycia rąk i ma kształt fantastycznego stworzenia grającego na dudach. Przedmiot ten był zarówno naczyniem, jak i zabawką. W XIX w. słynny Karl Faberge wykonał jego kopię. Nalewka wykonana została z kutego, odlewanego srebra, trybowanego, cyzelowanego i złoconego. Ma ponad 38 cm wysokości. Do kompletu jest jescze misa, ale nie zaprezentowano jej na wystawie. Naczynia zostały wykonane około 1675 r., a więc przed oficjalną datą utoworzenia cechu złotników. Z tego samego warsztatu złotniczego pochodzą także dwa dzbany, opatrzone znakiem miejskim Wschowy, datowane na 3. ćwierć XVII w. Pierwszy, cylindryczny, na szerokim okrągłym cokole, częściowo pozłacany, z wylewem ozdobionym figurką delfina i szyszką jodłową wieńczącą pokrywę, ma 60 cm wysokości. Wykonano go z kutego, odlewanego srebra, trybowanego i złoconego. Drugi, z niezwykle bogatą ornementyką na płaszczu, w formie wiązek owoców zawieszonych na wstęgach, małż i małżownicowych wolut oraz masek, ma 52 cm wysokości. Oba, podobnie jak nalewka, znajdują się w zbiorach Muzeów Moskiewskiego Kremla i powstały przed 1676 r. Kolejnym ważnym obiektem prezentowanym w Zamku Królewskim jest srebrny gerydon, pochodzący z pracowni monogramisty "BK". Wykonany z kutego, trybowanego i cyzelowanego srebra, ma 125 cm wysokości. Jest on jednym z pary gerydonów przywiezionych w darze dla carewiczów Iwana i Piotra Aleksiejewiczów przez posła Krzysztofa Grzymułtowskiego w 1686 r. Ma formę kariatydy stojącej na wysokim cokole i trzymającej na głowie wazę. Kunszt i wyjątkowe piękno tych przedmiotów sprawiły, że wykorzystywano je przy dekoracji bufetu paradnego w Granitowej Pałacie Moskiewskiego Kremla. Umieszczenie wschowskich sreber wśród dzieł mistrzów z Gdańska, Elbląga, Krakowa, Torunia, Warszawy, Wrocławia, Lwowa czy Wilna, wskazuje na ogromne znaczenie tego ośrodka złotniczego w przeszłości. Cieszy także fakt, że ich wartość doceniona została przez organizatorów warszawskiej wystawy, którzy aranżując wnętrza umieścili je w centralnym, najbardziej eksponowanym miejscu. Na wystawie w Muzeum Ziemi Wschowskiej można obejrzeć również wyroby z cyny, stanowiące jedną z głównych kolekcji, reprezentuje zespół XVIII- i XIX-wiecznych dzbanów do wina oraz kufli, wśród których miejsce szczególne zajmuje kilkupoziomowy wilkom - cechowy dzban do piwa z Jeleniej Góry z 1709 r. Ciekawostką jest także misa chrzcielna z miejscowości Herwigsdorf, datowana na 1692 r. oraz figurka księcia Józefa Poniatowskiego. Ekspozycję uzupełniają przedmioty wykonane z mosiądzu, miedzi i brązu, w tym konew koprowa, misa, samowar wyprodukowany przez braci Bataszew w Tule, zegar kominkowy z pełnoplastycznym przedstawieniem cesarza Napoleona I, lampy naftowe, koszyczki na owoce, moździeż, dzwonek do drzwi z 1767 r. oraz wazony i arabskie naczynie ozdobne inkrustowane srebrem. Dzięki bardzo przemyślanej aranżacji, wystawa niesie ze sobą nie tylko potencjał poznawczy i informacyjny, ale także istotne, z punktu widzenia odbioru ekspozycji, walor estetyczny, a przede wszystkim wymiar czasu świątecznego. Zachęcamy również do zapoznania się z bogatą ofertą sprzedażową publikacji i pamiątek. Wiele z nich może okazać się wspaniałym upominkiem związanym ze Wschową. Jest to jedyna wystawa w takiej formie od początku istnienia Muzeum Ziemi Wschowskiej. Można ją zwiedzać do końca stycznia 2013 r.   (tekst/foto: MZW) [nggallery id=599]