Czym jest ASF?
W przypadku epidemii, aby uniknąć rozprzestrzeniania się choroby, cały inwentarz żywy, musi zostać ubity. Chore świnie oraz te mające kontakt z chorymi zwierzętami poddawane są ubojowi, a następnie pali się ich zwłoki. Nie opracowano jeszcze skutecznych leków zapobiegających rozwojowi ASF.
Głównym źródłem rozprzestrzeniania się ASF są chore zwierzęta, które wraz z wydzielinami uwalniają wirusa do środowiska. Zwierzęta zakażają się poprzez kontakt ze skażoną paszą i wodą, przez drogi oddechowe i uszkodzoną skórę. Mechanicznymi nosicielami wirusa mogą być ptaki, zwierzęta domowe i dzikie, gryzonie, pasożyty skórne (niektóre rodzaje kleszczy, wszy i komary), które miały kontakt z chorymi zwierzętami. W mięsie chorego zwierzęcia przechowywanym w stanie zamrożonym wirus utrzymuje się do 155 dni, a w szynce wędzonej, kiełbasie - do 6 miesięcy.
Objawy choroby
Od momentu zakażenia do wystąpienia objawów klinicznych mija od 3 do 14 dni. Wirus ASF jest wysoce odporny na działanie fizykochemiczne, utrzymuje się w tuszach świń do 10 tygodni, w odchodach do 5 miesięcy i dłużej, a w glebie, w zależności od pory roku, od 4 do 5 miesięcy.
Pierwsze objawy to czerwone i niebieskie plamy – na uszach, pysku, szyi, wewnętrznych częściach kończyn, kości biodrowej i u nasady ogona. Następuje utrata koordynacji, niepewny chód, zgrzytanie zębami. Pojawiają się wymioty, krwawa wydzielina z nosa i odbytnicy, ropna wydzielina z oczu, obrzękowe zapalenie gardła, zmęczenie. Zwierzęta umierają nawet 2-5 dni po zakażeniu. Podczas sekcji zwłok martwych świń można zaobserwować u nich wrzody na ścianach jelit, krwotoki w narządach wewnętrznych. Wątroba jest ciemnofioletowa i powiększona. Widoczny jest też obrzęk płuc.
Profilaktyka wobec ASF
W sytuacji braku skutecznej szczepionki przeciwko wirusowi ASF profilaktyka zależy od ścisłego przestrzegania standardów Światowej Organizacji Zdrowia Zwierząt, w tym nadzoru epidemiologicznego, identyfikacji i śledzenia zwierząt, środków bezpieczeństwa biologicznego w gospodarstwach i podczas przemieszczania świń lub produktów wieprzowych oraz rygorystyczne zasady importu.
Wirus ASF jest wysoce trwały w środowisku i produktach odzwierzęcych, co oznacza, że może przetrwać w odzieży, butach, kołach i innych materiałach oraz przekraczać granice, jeśli nie zostaną podjęte odpowiednie środki.
Aby uniknąć wystąpienia i rozprzestrzeniania się tej niebezpiecznej choroby, właścicielom zwierząt zaleca się przestrzeganie następujących zasad:
- Zapewnienie funkcjonowania hodowli trzody chlewnej w trybie funkcjonowania obiektu „typu zamkniętego”.
- Zakaz wjazdu pojazdów oraz osób niezwiązanych z obsługą technologiczną przedsiębiorstwa.
- Trzymaj świnie w pomieszczeniach zamkniętych lub bezpiecznie ogrodzonych, odizolowanych i nie pozwalaj zwierzętom na swobodne poruszanie się po terenie gospodarstwa, ani na kontakt z innymi zwierzętami
- Przeprowadzaj codzienną kontrolę świń w celu szybkiego zidentyfikowania ewentualnych objawów choroby.
- Unikaj wykorzystywania do karmienia świń odpadów spożywczych niewiadomego pochodzenia.
- Co dziesięć dni dezynfekuj pomieszczenia, aby chronić zwierzęta przed owadami (kleszcze, wszy, pchły).
- Nie pozwól na rozprzestrzenianie się gryzoni na terenie hodowli.
- Nie kupuj żywych świń ani paszy z regionów dotkniętych ASF bez dokumentów weterynaryjnych.
- Regularnie czyść obszary, w których trzymane są zwierzęta. Do opieki nad świniami używaj odzieży na zmianę, obuwia i oddzielnego sprzętu.
- Nie wyrzucaj zwłok zwierząt, odpadów z ich utrzymania i przetwarzania na wysypiska śmieci, pobocza dróg, bioodpady usuwaj w miejscach wyznaczonych przez administrację.
- Nie przetwarzaj mięsa martwych lub przymusowo zabitych świń – jest to zabronione i może prowadzić do dalszego rozprzestrzeniania się choroby.
- Nie używaj do pojenia zwierząt wody ze strumieni i małych rzek o spokojnym przepływie, przepływających przez tereny leśne zamieszkane przez dziki.
Czym jest Brama Bioasekuracyjna?
Jednym ze skuteczniejszych sposobów powstrzymywania mikroorganizmów przed dostaniem się na teren gospodarstwa jest brama dezynfekcyjna. Ma szczególnie ważne znaczenie w przypadku rozprzestrzeniania się wirusa afrykańskiego pomoru świń.
Wirus ASF może dostać się na teren hodowli wraz z wjeżdżającymi pojazdami. Dotyczy to zwłaszcza tych, które przewożą trzodę chlewną, paszę czy artykuły niezbędne do hodowli świń.
Maty dezynfekcyjne nie chronią wystarczająco hodowli przed ryzykiem wwiezienia mikroorganizmów. Dlatego stosowane są bramy bioasekuracyjne. Pozwalają one na dezynfekcje całego pojazdu, a nie tylko jego kół. Są znacznie skuteczniejsze i szybsze niż dezynfekcja wykonywania ręcznie.
Brama bioasekuracyjna najczęściej wyposażona jest w zbiornik, gdzie znajduje się roztwór do dezynfekcji, pompę i system dysz, które gwarantują kompleksowy oprysk przejeżdżającego pojazdu. Za każdym razem do dezynfekcji stosowany jest świeży roztwór, co zapewnia utrzymanie wysokiej skuteczności ochrony przed ASF.
Kiedy przydarzy się najgorsze
Walka z afrykańskim pomorem świń, jest skuteczna jedynie poprzez dezynfekcję, której poddawane są wszystkie pomieszczenia i obszar hodowli. Częstotliwość dezynfekcji uzależniona jest od sytuacji epidemiologicznej w regionie.
Zwierzęta, u których stwierdzono wirusa, muszą zostać zabite, a ich zwłoki spalone. Następnie usuwa się wszelkie odpady i sprzęt, z którym miały kontakt zarażone zwierzęta. Także należy go spalić. Usuwane są śmieci i brud (spalić należy też cały sprzęt czyszczący). Wszystkie powierzchnie spryskuje się roztworem środka dezynfekującego lub dokładnie wyciera. W razie potrzeby środek dezynfekcyjny zmywa się czystą wodą.
Pomieszczenia muszą pozostać puste przez co najmniej 40 dni od dezynfekcji. Wokół hodowli, w promieniu 3 km wyznacza się strefę zapowietrzoną, w której obowiązuje zakaz lub ograniczenia w przemieszczaniu zwierząt.
