Informacja na temat ograniczania niskiej emisji w powiecie wschowskim

Wyniki ocen jakości powietrza w strefie nowosolsko-wschowskiej sporządzonych za lata 2005-2007 wykazały przekroczenia poziomu dopuszczalnego pyłu PM10 oraz poziomu docelowego zawartego w tym pyle benzo(a)pirenu. W celu poprawy jakości powietrza w strefie Marszałek Województwa określił „Programu ochrony powietrza dla strefy nowosolsko-wschowskiej”, który przyjęty został Uchwałą nr XLVII/464/2010 Sejmiku Województwa Lubuskiego z dnia 23 lutego 2010 roku. Realizacja działań naprawczych określonych w załączniku do Uchwały ma na celu poprawę jakości powietrza w powiecie wschowskim, co z kolei podniesie komfort życia jego mieszkańców i wpłynie pozytywnie na ich stan zdrowia. Działania naprawcze przedstawione w programie można podzielić na dwa rodzaje. Pierwszy dotyczy ograniczenia emisji liniowej (m.in. poprzez przebudowę dróg, budowę obwodnicy  m. Wschowa oraz Nowej Soli, poprawę stanu technicznego dróg istniejących). Drugi rodzaj działań to ograniczenie emisji powierzchniowej, czyli tzw. niskiej emisji, poprzez przygotowanie kompleksowego Programu Ograniczania Niskiej Emisji (na terenie miast Wschowa i Nowa Sól) i stworzenie systemu organizacyjnego w celu jego realizacji. Niska emisja jest to emisja szkodliwych pyłów i gazów pochodząca z niskich emitorów, np. kominów domów jednorodzinnych, kamienic. Źródłem niskiej emisji są procesy spalania paliw, przede wszystkim węgla, w starych niskosprawnych piecach i kotłach. Procesowi temu towarzyszy emisja wielu zanieczyszczeń m.in. pyłów, tlenków azotu, dwutlenku siarki, dwutlenku węgla, tlenku węgla, metali ciężkich, wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (np. benzo-a-pirenu). Coraz częściej udział w niskiej emisji z palenisk domowych ma metoda oszczędzania węgla poprzez spalanie śmieci (papier, kartony, tworzywa sztuczne – plastik, folie, metale – puszki po napojach, stare meble itp.). Zbyt niska temperatura spalania śmieci w przydomowych instalacjach grzewczych powoduje wzmożoną emisję wielu szkodliwych zanieczyszczeń, szczególnie pyłowych. Uciążliwość nadmiernej niskiej emisji najbardziej odczuwalna jest zimą, w sezonie grzewczym, gdy nieprzyjazne warunki atmosferyczne (niskie temperatury, częste inwersje temperatury, słabe wiatry, cisze atmosferyczne) sprzyjają kumulacji zanieczyszczeń w przyziemnej części atmosfery. Dodatkowo specyficzne zabudowy miast (np. kaniony uliczne) lokalnie powodują niekorzystne warunki rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń. Wśród zanieczyszczeń emitowanych ze spalania paliw stałych, zwłaszcza węgla, do szczególnie niebezpiecznych zaliczane są pyły. Najbardziej szkodliwe dla zdrowia są drobne frakcje pyłów (tzw. pyły zawieszone PM – ang. particulate matter) o średnicy cząsteczek do 10 mikrometrów (PM10), gdyż są to zbyt małe cząstki, by mogły zostać zatrzymane w naturalnym procesie filtracji oddechowej. Budowa układu oddechowego człowieka pozwala na zatrzymywanie większych cząstek pyłu, natomiast mniejsze przedostają się do płuc i oskrzeli. Dodatkowo, w skład frakcji PM10 wchodzi frakcja pyłów o średnicy ziaren poniżej 2,5 mikrometrów (PM2,5), która według najnowszych raportów WHO jest najgroźniejsza dla naszego zdrowia. Cząstki PM2,5 są tak drobne, że przenikają z układu oddechowego bezpośrednio do krwi. Człowiek wdycha każdego dnia około 7 m³ powietrza. Wdychany pył zatrzymuje się w pęcherzykach płucnych i przenika do krwi. Ocenia się, że w istotnym stopniu stanowi to przyczynę szeregu schorzeń ogólnych, ograniczenia funkcjonowania płuc, astma, bronchit oraz liczne choroby płuc, serca i innych organów. Szczególnie zagrożone są dzieci, które wdychają o 50% więcej powietrza od dorosłych w przeliczeniu na masę ciała.               Miejsca depozycji ziaren pyłu w układzie oddechowym Zawarte w pyłach metale ciężkie, oraz związki kancerogenne - wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne, dioksyny i furany, wpływają na osłabienie systemu odpornościowego człowieka do tego stopnia, że staje się podatny na wszelkiego rodzaju choroby, są zatem współodpowiedzialne za astmę, alergie, zawały serca i przedwczesne zgony. Jak wynika z raportów Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), długotrwałe narażenie na działanie drobnych pyłów zawieszonych (PM2,5 i PM10) skutkuje skróceniem średniej długości życia. Dodatkowo należy podkreślić, że pyły oddziałują szkodliwie nie tylko na zdrowie ludzkie, ale także na inne elementy środowiska (roślinność, gleby i wodę). Ograniczenie niskiej emisji można osiągnąć poprzez: likwidację indywidualnego źródła ciepła i podłączenie budynku do miejskiej sieci ciepłowniczej, wymianę kotła centralnego ogrzewania i instalacji centralnego ogrzewania (np. na kocioł gazowy, olejowy, na biomasę), termomodernizację (docieplenie ścian budynków, wymiana okien) oraz zastosowanie alternatywnych źródeł ciepła (wymiana wyeksploatowanych kotłów o niskiej sprawności, kolektorów słonecznych, pomp ciepła). Istotne jest również utrzymanie w należytym stanie technicznym urządzeń i instalacji grzewczych oraz spalanie paliw odpowiednich dla danego rodzaju kotła (niespalanie odpadów w kotłach i piecach domowych), co również pozwala na ograniczenie emisji zanieczyszczeń do powietrza. W związku z uchwaleniem programu ochrony powietrza dla strefy nowosolsko-wschowskiej Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Zielonej Górze umożliwił ubieganie się o pomoc finansową dla przedsięwzięć związanych z uzyskaniem wymiernego efektu ekologicznego  w postaci zmniejszenia emisji zanieczyszczeń do powietrza. Ze środków Funduszu na podstawie obowiązującej Listy przedsięwzięć priorytetowych w ramach komponentu Ochrona powietrza korzystać mogą samorządy, przedsiębiorcy – spółki prawa handlowego, spółdzielnie mieszkaniowe oraz osoby prawne. Dla osób fizycznych i wspólnot mieszkaniowych fundusz umożliwia pomoc w formie dopłat do odsetek od kredytów bankowych. Pomoc finansowa proponowana przez Fundusz może umożliwić realizację zadań związanych z likwidacją niskiej emisji poprzez modernizację lokalnych systemów grzewczych, podejmowanie działań termomodernizacyjnych lokali, zastosowania alternatywnych źródeł energii oraz wymianę wyeksploatowanych źródeł energetycznego spalania paliw. Szczegóły o możliwościach i warunkach jakie należy spełnić by skorzystać z tej formy udziału w poprawie jakości powietrza można uzyskać na stronie www.wfosigw.zgora.pl. Starostwo Powiatowe we Wschowie w ramach kampanii promocyjno-edukacyjnej będzie zachęcać mieszkańców do ograniczania niskiej emisji. W tym celu odbędą się spotkania informacyjne na temat stanu zanieczyszczenia powietrza oraz przyczyn i sposobów ograniczania emisji w Powiecie Wschowskim w dniu:

• 7 września 2011 r. o godz. 16⁰⁰ w siedzibie Starostwa Powiatowego we Wschowie Pl. Kosynierów 1C w Sali Konferencyjnej (III piętro),
• 8 września 2011 r. o godz. 16⁰⁰ w Sali nr 001 Urzędu Miejskiego w Sławie,               ul. H. Pobożnego 10,
• 9 września 2011 r. o godz.. 16⁰⁰ w Sali Świetlicy Miejskiej w Szlichtyngowie,            ul. Głogowska 1.

Z treścią Programu Ochrony Powietrza dla strefy nowosolsko-wschowskiej można zapoznać się na stronie http://bip.wschowa.info/ w zakładce „Budownictwo i Ochrona Środowiska”, a następnie „Dokumenty”. Apelujemy do mieszkańców powiatu wschowskiego o udział w spotkaniach informacyjnych oraz podejmowanie inicjatyw związanych z realizacją  działań naprawczych na rzecz ochrony powietrza, którym oddychamy.