Liczne badania naukowe potwierdzają, że spożywanie dużych ilości łatwo fermentujących i słabo wchłanianych węglowodanów o wysokim ciśnieniu osmotycznym może powodować problemy żołądkowo-jelitowe. Z tego powodu naukowcy opracowali sposób odżywiania, który miałby wyeliminować dyskomfort ze strony przewodu pokarmowego i poprawić jakość życia.
Dieta low FODMAP – co to?
Istotą diety low FODMAP jest ograniczenie spożycia produktów spożywczych zawierających duże ilości krótkołańcuchowych węglowodanów o słabej wchłanialności, szybkiej zdolności fermentowania oraz wysokim ciśnieniu osmotycznym. Do tej grupy należą fermentujące oligo, di- i monosacharydy oraz poliole (FODMAP, z ang. Fermentable Oligosaccharides, Disaccharides, Monosaccharides And Polyols).
Produkty low FODMAP – jakie są podstawą diety?
Jak wynika z założeń diety, koniecznością jest wykluczenie żywności zawierającej duże ilości niekorzystnie działających krótkołańcuchowych węglowodanów. Ich miejsce powinny zastąpić produkty low FODMAP, do których zalicza się:
- warzywa, np. marchew, ziemniaki, pomidory, ogórki, paprykę, kiełki bambusa,
- owoce, m.in. winogrona, banany, mandarynki, ananasy,
- mleko i produkty mleczne, np. ser brie, sery szwajcarskie, mleko ryżowe, masło, margarynę,
- źródła białka, np. ryby, drób, tofu,
- pieczywo bezglutenowe, chleb orkiszowy na zakwasie, proso, komosa ryżowa,
- orzechy włoskie, migdały, orzeszki ziemne,
- cukier kryształ, syrop klonowy.
Powyższe produkty low FODMAP można spożywać na każdym etapie diety – bez obaw o nasilenie nieprzyjemnych objawów.
W komponowaniu posiłków zgodnych z zasadami pomóc może catering dietetyczny, np. Proszę Zdrowie. Wszystkie dania powstają przy współpracy z dietetykiem, dzięki czemu z pewnością odczujesz poprawę jakości życia.
Dieta low FODMAP – dla kogo?
Jeśli chodzi o spożywanie produktów low FODMAP, dieta na pewno nikomu nie zaszkodzi. Warto jednak mieć świadomość, że została ona opracowana specjalnie z myślą o osobach zmagających się z dolegliwościami ze strony przewodu pokarmowego – w tym chorujących na zespół jelita drażliwego (IBS).
Po posiłki powstające w oparciu o zasady diety low FODMAP możesz sięgnąć m.in. wówczas, gdy:
- zmagasz się ze wzdęciami i gazami,
- dokuczają ci biegunki lub zaparcia,
- narzekasz na częsty ból brzucha.
Tak naprawdę wszystkie objawy żołądkowo-jelitowe powinny skłonić do zmiany dotychczasowego sposobu odżywiania. Zastosowanie diety eliminacyjnej pozwoli określić, czy za dolegliwości faktycznie odpowiadają krótkołańcuchowe węglowodany, tj. fruktoza, galaktany, poliole, fruktany.
Dieta low FODMAP – czy to działa?
W przypadku osób zmagających się z dolegliwościami żołądkowo-jelitowymi dieta low FODMAP może przynieść wyraźną poprawę. Poprzez wyeliminowanie spożycia, a następnie stopniowo wprowadzanie produktów z dużą zawartością FODMAP można złagodzić nasilenie objawów typowych dla IBS.
Skuteczność tego sposobu odżywiania potwierdza obszerna metaanaliza z lutego 2021 roku. Wykazano, że dieta low FODMAP pomaga zmniejszyć objawy ze strony przewodu pokarmowego w porównaniu z dietą tradycyjną czy dietą bazującą na spożywaniu dużych ilości FODMAP.
Pamiętaj! Dieta low FODMAP nie jest sposobem odżywiania na całe życie. Istnieją przypuszczenia, że długotrwałe ograniczenie produktów FODMAP mogłoby wpłynąć m.in. na zmiany w mikrobiocie jelitowej. Z tego powodu całkowite wyeliminowanie węglowodanów szybko fermentujących, słabo wchłanianych i o wysokim ciśnieniu osmotycznym nie powinno trwać dłużej niż 8 tygodni. Dlatego twórcy tego sposobu odżywiania rekomendują stopniowe wprowadzenie produktów z wysoką zawartością FODMAP po całkowitym ustąpieniu objawów w pierwszej fazie diety.