"Czapla, ryby i rak"
Bajka opowiada o starej czapli, która ze względu na swój wiek i stan zdrowia nie mogła już łowić ryb. Wykazując się przebiegłością, powiedziała rybom, że rybacy, chcąc zaoszczędzić sobie pracy, postanowili, że zamiast łowić ryby, wysuszą staw i je pozbierają. Poradziła również rybom, aby przeniosły się do innego stawu, gdzie będę bezpieczne. Ryby, przerażone wiadomością od czapli, prosiły ją, żeby je przeniosła. Czapla udawała, że nie chce tego zrobić, ale spełniła ich prośbę. W rzeczywistości chodziło jej o to, żeby ryby oszukać. Zamiast przenosić, po prostu je zjadała. Zadowolona ze swojego sprytu, postanowiła zrobić to samo z rakami. Na jej nieszczęście jeden z raków to zobaczył i z zemsty czaplę udusił.
Morał jest taki, że nie można się wzbogacać na cudzym nieszczęściu, oszukiwać, wykorzystywać czyjejś naiwności, ponieważ za to srogo zapłacimy. Autor ostrzega także przed zachłannością i pychą, a odnosząc się do ryb - przed podejmowaniem decyzji pod wpływem strachu, ponieważ brak nam wtedy logicznego myślenia. Gdyby ryby nie były przerażone, dostrzegłyby podstęp czapli.
Przeczytaj bajkę Czapla, ryby i rak.
"Człowiek i zdrowie"
W tej bajce autor dokonał personifikacji zdrowia - ukazał je jako postać, z którą człowiek wyruszył w podróż. Człowiek biegł przed zdrowiem, które go ostrzegało, że jeśli będzie się tak spieszył, to "ustanie". Człowiek biegł jeszcze szybciej. Zdrowie szło wolno za człowiekiem. W połowie drogi człowiek zwolnił, bo nadwerężył nogi. Odtąd zdrowie i człowiek szli razem. Człowiek po jakimś czasie nie dawał rady już iść i poprosił zdrowie, aby go poprowadziło. Ono jednak, pamiętając, jak człowiek je potraktował na początku, powiedziało tylko człowiekowi, że powinien był go posłuchać, po czym uciekło i zostawiło człowieka samego.
Autor przekazuje w tej bajce smutną prawdę o człowieku - że gdy jest młody, zamiast o siebie dbać, żyć zdrowo, jako że nic mu nie dolega, nie przejmuje się tym i nie myśli o zdrowiu. Potem, w średnim wieku, zaczyna odczuwać tego konsekwencje - zaczyna chorować, mieć różne dolegliwości, wobec czego zaczyna także o siebie dbać. Tak jak w bajce - idzie razem ze zdrowiem. Na starość jednak płaci za swoje błędy popełniane w młodości i staje się niedołężny, przestaje być samodzielny, potrzebuje pomocy, a zdrowie mu ucieka. Przekaz bajki jest taki, że powinniśmy zawsze o siebie dbać, ponieważ nawet jeśli nie odczuwamy konsekwencji naszych błędów, zaniedbania w młodości, na starość będziemy za to płacić.
Przeczytaj bajkę Człowiek i zdrowie.
Bajki Krasickiego ukazują najczęściej wady człowieka, jego nieuczciwość, wyrachowanie, a także głupotę i inne złe cechy ludzkiej natury. Autor przestrzega nas przed nimi oraz przed ceną, jaką możemy zapłacić, i daje nam jednocześnie do zrozumienia, że zamiast być obłudnym i bezlitosnym, powinniśmy brać pod uwagę uczucia innych.
